Bayana şiddetin önlenmesinde kurumlar ortası iş birliği yok

PekYakinda

Yeni Üye
25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Memleketler arası Mücadale Günü sebebiyle CİSÜ Platformu tarafınca hazırlanan “Şiddetin Bayan Sıhhatine Etkileri” başlıklı bilgi notunda Türkiye’de bayana yönelik şiddet konusunda kamu kurumları içinde iş birliğinin olmadığı vurgulandı.

Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları (CİSÜ) Platformu Kadın+ Sıhhati Çalışma Kümesi, 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Milletlerarası Gayret Günü ötürüsıyla “Şiddetin Bayan Sıhhatine Etkileri” başlıklı bir bilgi notu yayımladı. Bayanların bilgi eksikliği ve hukuk sistemi ortasında önlerine çıkarılan pürüzler niçiniyle sıhhat haklarına ulaşamadıklarına dikkat çekilen evrakta, “Kadınlar, konut içi şiddetle uğraş ederken, sıhhatlerini korumak için de sıhhat sistemi ortasında bir uğraş vermek zorunda kalıyorlar” tabirlerine yer verildi.

Belgede, Türkiye’de bayanların sosyo ekonomik ve kültürel ögelerden dolayı şiddete maruz bırakıldığı lakin toplumun baskısından ya da şiddeti uygulayanın tehdidinden dolayı bu durumun birçok vakit isimli süreçlere yansımadığı yahut cezai yaptırımı bulunmasına karşın üstünün örtüldüğü vurgulandı.

Şiddeti, birinci sıhhat çalışanı fark eder

Cinsiyeti niçiniyle bayanlara uygulanan sistematik şiddetin bayanların sıhhati üzerinde önemli tesirleri olduğuna değinilen bilgi notunda, Türkiye’de bayana yönelik şiddetin boyutlarının devlet kurumları tarafınca gereğince araştırılıp ortaya konulmadığı ve tedbir alınmadığı kaydedildi. Evrakta, “Maruz bırakılan şiddet biçimi fark etmeksizin tüm durumlarda bayanların birinci başvurduğu yer sıhhat kuruluşları olmaktadır. Bu niçinle sıhhat çalışanları, çoğunlukla, bir hanımın erkek şiddetine maruz bırakıldığını birinci fark eden şahıslar olurlar. Bayanlar sıhhat ünitelerine müracaatlarında sıklıkla maruz kaldıkları şiddeti gizleyip el ağrısı, baş ağrısı vb. bedensel şikayetler öne sürmek zorunda kalmaktadır. Sıhhat Bakanlığı’nın Aile Sıhhati Merkezleri’ne ‘aile içi şiddet sorgulaması’ ismi altında verdiği form doldurularak bildirim yapılması yönetmelikle zarurî kılınmıştır fakat bu sorgulama sıklıkla detaylı formda yapılmamaktadır. Sıhhati için müracaatta bulunan hanımın şiddete maruz bırakıldığı öğrenildikten daha sonra ilgili yerlere bildirim yapılsa da toplumsal hizmet, kolluk, savcılık, yönetim vb. sorumlu üniteler tarafınca süratli ve aktif süreçler yapılmadığında yahut rastgele bir evrede aksama olduğunda takviye kesintiye uğramaktadır. Bu bildirimleri yapan sıhhat çalışanlarının bir değişim yaratmadıklarını görmeleri motivasyonlarını düşürmektedir” sözlerine yer verildi.

Uzun vadeli tesirler takip edilmiyor

Şiddete maruz kalan kişi şikayetçi olmamışsa sıhhat çalışanlarının şiddet ihbarında bulundukları takdirde güç durumda kalabildiğinin açıklandıği evrakta şöyleki devam edildi: “Biroldukça sıhhat çalışanı bu formları doldurmakta isteksiz davranmakta, bildirim süreçlerini yapmamaktadırlar ve bunun kararında bayanlar şiddet ortamlarına geri dönmektedirler. Devletin bayan sığınaklarına başvuran bayanların şiddetle ilgili akut isimli ve tıbbi değerlendirmeleri yapılıp dayanak verilmektedir fakat şiddetin uzun vadeli tesirleriyle ilgili izlem yapacak, buna uygun psikososyal ve tıbbi bakım sağlayacak bir sistem kurulmuş değildir.”

Kadınların maruz bırakıldıkları şiddet kararında gösterdikleri ruhsal belirtiler içinde depresyon, duygusal meşakkat, uyku ve yeme bozuklukları, kendine ziyan verme yahut intihar teşebbüsleri, alkol yahut uyuşturucu bağımlılığı meseleleri; fizikî belirtiler içinde sakatlanma, morluk ve faydalanmalar, düşük ve gibisi gebelik komplikasyonları, baş ağrısı, kas ağrı ve sızıları üzere kronik ezalar, cinsel yolla aktarılan enfeksiyonlar ve öbür jinekolojik sıkıntılar bulunuyor.

“Şiddetin Bayan Sıhhatine Etkileri” Bilgi Notundan Satır Başları

●Vücutta darp izi olmasın diye baş bölgesine darp uygulanan olaylarda, bayanlar kolluk kuvvetlerine başvurduklarında “Vücudunda darp izi yok, niye rapor istiyorsun?” üzere sorgulayıcı tabirlerle ve hizmet vermeye karşı dirençle karşılaşıyor.

  • Kadınlar gebeliği önleyici formüllere dair en temel bilgilere dahi ulaşamıyor, CSÜS hizmetlerinden yararlanamamaları bir şiddet biçimine dönüşüyor.
  • Kadınlar kocaları tarafınca uygulanan şiddetin kararında ortaya çıkan istenmeyen gebeliği sonlandıramıyorlar zira bu durumda dahi bayanlardan koca müsaadesi isteniyor. Bayanlar ya kürtaj yaptıramıyorlar ya da bu süreci sıhhatsiz şartlarda gizlice yaptırmak zorunda kalıyorlar.
  • Engelli bayanların maaşlarına el konularak, dışarı çıkmaları kısıtlanıyor, istekte bulunduklarında hatalı hissettirilerek şiddete maruz kalıyorlar.
  • Mülteci bayanlar, CSÜS haklarına ve öbür sıhhat hizmetlerine erişemiyorlar. Kürtaj olmak istediklerinde evlilik cüzdanı fotokopisi talep ediliyor lakin Suriye’deki dini nikaha ilişkin resmi doküman olmadığı için bu hizmeti alamıyorlar.
●Seks personelliği yapan trans bayanlar özel hastanelerin ve devlet hastanelerinin enfeksiyon kısımlarına yahut test merkezlerine gittiklerinde ayrımcı tavırlarla karşılaşabiliyorlar.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı