PekYakinda
Yeni Üye
Bilim Şurası Üyesi ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü her geçen gün koronavirüsle ilgili yeni bilgiler edindiklerini belirterek, “Koronavirüs daha sonrası ortaya çıkan sıhhatle ilgili uzayan problemler yalnızca akciğer ile ilgili olmayabiliyor. Farklı organlarda farklı sıkıntılar yaşayan hastalarımız var. örneğin bunlardan benim kendi hastalarım da gördüğüm yakınmaları söyleyeyim. Benim en çok gördüğüm unutkanlık. Koronavirüs daha sonrası önemli bir unutkanlık sorunu yaşayan hastalar var” diye konuştu.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sibel Velioğlu da koronavirüs daha sonrası hastaların yüzde 10 ile yüzde 20’sinde unutkanlık görüldüğüne dikkati çekti.
Prof. Dr. Velioğlu, “2020’lerin başlarından beri dünya bu pandemi ile uğraşıyor. Hastalığın epeyce etkin periyotları geçirdik fakat hâlâ sürüyor. Lakin hastalıktan daha sonra da birtakım bulgular, birtakım sistemlerin etkilendiği şikâyetlerle hastalarımız bizlere gelmekte. Nörolojik açıdan bakarsak bize hastalarımız nasıl geliyor? Daha çoğunlukla lisana getirilen unutkanlık var. Başınızda bir dolgunluk hissi, dikkatini verememe, huzursuzluk, konsantre olamama, tartı hissi biçiminde anlatılıyor beyin sisi. Aslında bu niye oluyor diye bakılmış.
2020’den beri devam eden Covid enfeksiyonu daha sonrası hastalarımız Covid’den iyileşiyorlardı lakin bir küme hastada görülmüş ki yavaşça lakin uzun süren bitmek bilmeyen kimi şikâyetler başlamış. Bunları biz Covid geçiren hastalarımızın yüzde 10 ila 20’sinde görüyoruz. Dünya Sıhhat Örgütü de bugünlerde bu tabloya dikkat çekiyor. Zira vakit geçtikçe 2,5 yıldan daha sonra hastaların şikâyetlerini görmeye başladı. Baştan beri bunu görüyorduk fakat artık fazlaca daha âlâ tanımaya başladık. Datalar kâfi mi, hayır. Daha fazlaca araştırma ve bilimsel delil toplamak zorundayız. Ancak şimdiye kadar elde edilen delillere baktığımızda bu hastaların hastalığı geçirmeye başladığı günden beri bu şikâyetleri yaşayabildikleri yahut hastalık güzelleştikten daha sonra ortaya çıktığını ya da hastalıktan daha sonra dalgalanabildiğini; yani ortaya çıkıyor daha sonra geçiyor, yeniden çıkıyor. Biz bunu Covid daha sonrası durum olarak isimlendiriyoruz bugün bilimsel literatürde” dedi.
“HEPİMİZDE OLABİLİR”
Koronavirüs daha sonrası unutkanlığın çocuklarda bile görülebildiğine işaret eden Prof. Dr. Velioğlu, şunları kaydetti:
“Bazı hastalarda uzun sürebiliyor. Ne kadar sürüyor derseniz verirler bize şunu göstermiş bilhassa bu tablonun olduğunu söyleyebilmemiz için Covid’den daha sonraki 3 ay içerisinde ortaya çıkıyor ve en az 2 ay devam ediyor. Yani Covid daha sonrası durum yavaşça fakat uzun süren, kişinin günlük aktivitelerini yapmasını, işine dönmesini etkiliyor. Pekala, kimler bu hastalığa ya da yüzde 10’luk 20’lik guruba kimler yakalanıyor derseniz bu mevzuda birinci devirde yapılan çalışmalar hastalığın şiddetiyle ilişkilendirildi, yaşla, cinsiyetle ilişkilendirilirdi. Fakat son bilgiler meta tahlil dediğimiz oldukcalu çalışmalar bize gösterdi ki koronavirüs daha sonrası uzamış durumun kişinin cinsiyetiyle, yaşıyla, Covid hastalığını ağır geçirme ile yahut altta yatan bir hastalığın olup olmamasıyla bağlantısız yani hepimizde olabilir. Hatta çocuklarda bile görülen olgular var. Dünya Sıhhat Örgütü bu bahiste bir aksiyon planını Avrupa’da planladı bugünlerde.”
“BEYNİNİ SAKİN BIRAKIP BİLİŞSEL ANTRENMANLAR YAPILABİLİR”
Tıbbi bir tedavinin çabucak hemen olmadığını belirten Prof. Dr. Velioğlu, “Öncelikle olağan hayata dönmeliyiz. Örneğin ne yapılabilir; nerede unutuyorsunuz notlar alabilirsiniz. Öncelikle sıhhat olarak biyolojik olarak beslenmenize dikkat etmelisiniz. Metal antrenman, bilişsel antrenmanlar yapılmalı. Matematik yapma üzere süreçler yapılabilir. her insanın kendi şikâyetine nazaran hangi süreci yapamıyor bu matematik de olabilir, bu hatırlamada olabilir ona nazaran antrenman yapmasını öneriyoruz. Beynini sakin bırakıp bilişsel antrenmanlar yapılabilir” sözlerini kullandı.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Farabi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sibel Velioğlu da koronavirüs daha sonrası hastaların yüzde 10 ile yüzde 20’sinde unutkanlık görüldüğüne dikkati çekti.
Prof. Dr. Velioğlu, “2020’lerin başlarından beri dünya bu pandemi ile uğraşıyor. Hastalığın epeyce etkin periyotları geçirdik fakat hâlâ sürüyor. Lakin hastalıktan daha sonra da birtakım bulgular, birtakım sistemlerin etkilendiği şikâyetlerle hastalarımız bizlere gelmekte. Nörolojik açıdan bakarsak bize hastalarımız nasıl geliyor? Daha çoğunlukla lisana getirilen unutkanlık var. Başınızda bir dolgunluk hissi, dikkatini verememe, huzursuzluk, konsantre olamama, tartı hissi biçiminde anlatılıyor beyin sisi. Aslında bu niye oluyor diye bakılmış.
2020’den beri devam eden Covid enfeksiyonu daha sonrası hastalarımız Covid’den iyileşiyorlardı lakin bir küme hastada görülmüş ki yavaşça lakin uzun süren bitmek bilmeyen kimi şikâyetler başlamış. Bunları biz Covid geçiren hastalarımızın yüzde 10 ila 20’sinde görüyoruz. Dünya Sıhhat Örgütü de bugünlerde bu tabloya dikkat çekiyor. Zira vakit geçtikçe 2,5 yıldan daha sonra hastaların şikâyetlerini görmeye başladı. Baştan beri bunu görüyorduk fakat artık fazlaca daha âlâ tanımaya başladık. Datalar kâfi mi, hayır. Daha fazlaca araştırma ve bilimsel delil toplamak zorundayız. Ancak şimdiye kadar elde edilen delillere baktığımızda bu hastaların hastalığı geçirmeye başladığı günden beri bu şikâyetleri yaşayabildikleri yahut hastalık güzelleştikten daha sonra ortaya çıktığını ya da hastalıktan daha sonra dalgalanabildiğini; yani ortaya çıkıyor daha sonra geçiyor, yeniden çıkıyor. Biz bunu Covid daha sonrası durum olarak isimlendiriyoruz bugün bilimsel literatürde” dedi.
“HEPİMİZDE OLABİLİR”
Koronavirüs daha sonrası unutkanlığın çocuklarda bile görülebildiğine işaret eden Prof. Dr. Velioğlu, şunları kaydetti:
“Bazı hastalarda uzun sürebiliyor. Ne kadar sürüyor derseniz verirler bize şunu göstermiş bilhassa bu tablonun olduğunu söyleyebilmemiz için Covid’den daha sonraki 3 ay içerisinde ortaya çıkıyor ve en az 2 ay devam ediyor. Yani Covid daha sonrası durum yavaşça fakat uzun süren, kişinin günlük aktivitelerini yapmasını, işine dönmesini etkiliyor. Pekala, kimler bu hastalığa ya da yüzde 10’luk 20’lik guruba kimler yakalanıyor derseniz bu mevzuda birinci devirde yapılan çalışmalar hastalığın şiddetiyle ilişkilendirildi, yaşla, cinsiyetle ilişkilendirilirdi. Fakat son bilgiler meta tahlil dediğimiz oldukcalu çalışmalar bize gösterdi ki koronavirüs daha sonrası uzamış durumun kişinin cinsiyetiyle, yaşıyla, Covid hastalığını ağır geçirme ile yahut altta yatan bir hastalığın olup olmamasıyla bağlantısız yani hepimizde olabilir. Hatta çocuklarda bile görülen olgular var. Dünya Sıhhat Örgütü bu bahiste bir aksiyon planını Avrupa’da planladı bugünlerde.”
“BEYNİNİ SAKİN BIRAKIP BİLİŞSEL ANTRENMANLAR YAPILABİLİR”
Tıbbi bir tedavinin çabucak hemen olmadığını belirten Prof. Dr. Velioğlu, “Öncelikle olağan hayata dönmeliyiz. Örneğin ne yapılabilir; nerede unutuyorsunuz notlar alabilirsiniz. Öncelikle sıhhat olarak biyolojik olarak beslenmenize dikkat etmelisiniz. Metal antrenman, bilişsel antrenmanlar yapılmalı. Matematik yapma üzere süreçler yapılabilir. her insanın kendi şikâyetine nazaran hangi süreci yapamıyor bu matematik de olabilir, bu hatırlamada olabilir ona nazaran antrenman yapmasını öneriyoruz. Beynini sakin bırakıp bilişsel antrenmanlar yapılabilir” sözlerini kullandı.