PekYakinda
Yeni Üye
Prof. Dr. Aysel Pelit, yaptığı açıklamada, halk içinde göz kayması olarak da bilinen şaşılıkta rastgele bir bakış tarafında iki gözün görme eksenlerinin birbirlerine paralel olmadığını belirterek, “Bir göz karşıya bakarken; başka göz içe, dışa, üst ya da aşağı kayar. Erkek ve kız çocuklarında eşit oranlarda, toplum genelinde yüzde 2-4 sıklıkta rastlanmaktadır. Şaşılığı olan hastaların yaklaşık yarısında görme tembelliği de (görmede azalma) vardır” dedi.
Şaşılıkta erken teşhis ve tedavinin ehemmiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Pelit, “Göz hareketlerini, gözün dışına yapışan 6 adet kas sağlamaktadır. Bu kaslar gözleri ahenk ortasında hareket ettirerek devamlı birlikte odaklanmayı sağlarlar. Bu kasların bir yahut birkaçının nazaranvini yeterli yapamaması durumunda şaşılık meydana gelmektedir” diye konuştu.
Bebeklik devrinin birinci 2-3 aylarında birtakım kimi olan göz kaymalarının olağan olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Pelit, “Çünkü bu vakitte bebekler gözlerini paralel tutan her iki gözüyle algılama yeteneğini geliştirmemişlerdir. Birinci 2-3 aydan daha sonra olan kaymalar, kesinlikle göz doktorunca değerlendirilmeli. Beğenilen belli bir istikamete kayma olması şaşılığın en değerli belirtisidir. Baş ya da yüzün bir istikamete eğilmesi, güneşe çıkıldığı vakit çocuğun bir gözünü kısarak bakması başka belirtilerdendir. Şaşılığı olan bireylerde bulanık görme, gözlerde yorgunluk hissi, baş ağrısı üzere farklı sorunlar de görülebilir. Doğuştan katarakt yahut göz içi tümörlerinde kayma ile birlikte göz bebeğinde beyazlık da görülebilir” tabirlerini kullandı.
ÇİFT GÖRMEYE niye OLABİLİR
İleri yaşlarda aniden ortaya çıkan şaşılıklarda, hastalarda çift görme şikayeti olduğunu tabir eden Prof. Dr. Pelit, şöyleki devam etti:
“Şaşılığın oluşmasında tek bir niye yoktur, bir epey faktör tesirlidir. Hamileliğin nasıl geçtiği, doğumun sorunlu olup olmadığı, çocuğun gelişimi, geçirdiği hastalıklar şaşılık için risk faktörü oluşturabilir. Şaşılıkta genetik yatkınlık kelam konusudur. Ailede gözünde kayma olan bireyler varsa ortaya çıkma talihi daha fazladır.
Çocukluk devrinde yani 2 yaşından daha sonra görülen şaşılıklarda, ekseriyetle yüksek hipermetropi üzere görme sertliğini bozan kırma kusuru vardır. Genetik yatkınlığı olan bir çocukta gözdeki kayma ateşli bir hastalık yahut bir travma (düşme, ameliyatlar, kazalar) daha sonrası başlayabilir. Görme azlığına niye olan katarakt, kornea opasiteleri ve retinal hastalıkların birinci belirtileri de şaşılık olabilmektedir. Göz kaslarımızın hareketini yöneten merkez beyindedir. Bu niçinle hudutlarda oluşan felçler de beğenilen şaşılığa yol açar.
Doğumsal beyin hasarı, santral hudut sistemi hastalıkları, ileri yaşta hipertansiyon ve şeker hastalığı üzere kimi durumlarda göze gelen sonlarda felçler ve buna bağlı şaşılık oluşabilir.”
HER YAŞTAKİ ÇOCUĞA MUAYENE YAPILABİLİR
Halk içinde fazlaca küçük yaşlarındaki çocuklarda şaşılık muayenesi yapılamadığına dair yanlış bir kanı mevcut olduğunu, her yaşlarındaki çocuğa şaşılık muayenesinin yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Pelit, “Öncelikle ayrıntılı göz muayenesi yapılmalıdır. Örneğin beğenilen tümör (retinoblastom) olan hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde birinci bulgu beğenilen şaşılıktır. Şaşılık, göz yahut sistemik hastalıklar kararında da gelişebileceğinden, ayrıntılı göz muayenesi yanında sistemik muayene de gereklidir.
Bebeklik ve çocukluk periyodunda olan kaymaların bir kısmı yalancı kaymalardır. Yalancı kayma, gözlerin birbiri ile fazlaca yakın yahut uzak yerleşimli olması, tek taraflı üst kapak düşüklüğü ve burun kökünün genişliği ile ortaya çıkan aldatıcı bir görünümdür. Yalancı ve gerçek şaşılık içindeki fark lakin göz tabibi tarafınca teşhis edilebilmektedir” diye konuştu.
ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ EHEMMİYET TAŞIYOR
Prof. Dr. Pelit, iki gözün bir ortada olağan göz hareketleri ile çalışmasının sağlanması ve göz tembelliği gelişmesinin önüne geçilebilmesi için şaşılığın erken periyotta teşhis ve tedavisinin yapılması gerekliliğinin altını çizdi.
Şaşılığın birfazlaca niçini olduğu için tedavisinde bireyden şahsa farklılıklar gösterdiğini belirten Prof. Dr. Pelit, “Bir kısım şaşılıkta gözlükle tedavi pek başarılıdır. Çocuk gözlüğünü taktığında şaşılığı düzelir. Yaş ilerledikçe kaymayı denetim edebilme özelliği kazanabilir ve gözlüğü çıkardığında da artık gözü kaymaz. kimi vakit gözlük tedavisinin yanı sıra hasta idman programlarına alınabilir. Kayan beğenilen tembellik varsa kapama tedavisi yapılmalıdır” dedi.
“ŞAŞILIK AMELİYATI İÇİN BİR YAŞ SONU BULUNMAMAKTADIR”
Gözlükle ve öteki tedavi halleriyle düzelmeyen şaşılıklarda tedavinin ameliyat olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Pelit, şunları kaydetti:
“Ameliyatların temel prensibi göz küresine yapışık olan kasların kuvvetinin azaltılması ya da artırılması yahut yerlerinin değiştirilmesi temeline dayanır. Erişkin yaşlarda şaşılığı olan şahıslarda uyguladığımız şaşılık ameliyatı ile başarılı sonuçlar elde edebiliyoruz. Şaşılık ameliyatı için bir yaş sonu bulunmamaktadır. Ameliyat ile kayma düzelse bile ileriki devirde tekrar kayma gelişme riski vardır. Bu niçinle ameliyat daha sonrasında denetim muayenelerine devam etmek gereklidir. Kimi şaşılıkların tedavisinde botulinum toksini (botoks) uygulanabilir.
Felce bağlı oluşan şaşılıklarda, ameliyat olmuş tam düzelme sağlanamamış hastalarda, bebeklik periyodunda başlayan şaşılıkların tedavisinde botoks tedavisi tesirlidir ve tedavi edici olarak kullanılabilir. Felçlere bağlı olarak ani oluşan kaymalarda ekseriyetle çift görme de vardır ve hasta için çok sıkıntı bir durumdur. Bu usul şaşılıklarda genel eğilim 6 ila 8 ay beklemektir.
Bu devir hastalar için fazlaca sorunludur. Bekleme devrinde çift görmenin azalması gayesiyle botoks tedavisi yapılabilir ve bu biçimdece hastanın tek görmesi sağlanabilir ve kayması düzelebilir. Şaşılığın ortaya çıkmasından daha sonrasında tedaviye başlanması ile tam düzelme mümkündür. Şaşılıkta erken teşhis ve tedavi ile göz tembelliği önlenebilir, 3d görme sağlanabilir. Bu niçinle şaşılık kuşkusu olan her çocuğun makul bir yaşa gelmesi beklenmeden göz tabibine gdolayılmesi gerekir.”
Şaşılıkta erken teşhis ve tedavinin ehemmiyetine dikkat çeken Prof. Dr. Pelit, “Göz hareketlerini, gözün dışına yapışan 6 adet kas sağlamaktadır. Bu kaslar gözleri ahenk ortasında hareket ettirerek devamlı birlikte odaklanmayı sağlarlar. Bu kasların bir yahut birkaçının nazaranvini yeterli yapamaması durumunda şaşılık meydana gelmektedir” diye konuştu.
Bebeklik devrinin birinci 2-3 aylarında birtakım kimi olan göz kaymalarının olağan olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Pelit, “Çünkü bu vakitte bebekler gözlerini paralel tutan her iki gözüyle algılama yeteneğini geliştirmemişlerdir. Birinci 2-3 aydan daha sonra olan kaymalar, kesinlikle göz doktorunca değerlendirilmeli. Beğenilen belli bir istikamete kayma olması şaşılığın en değerli belirtisidir. Baş ya da yüzün bir istikamete eğilmesi, güneşe çıkıldığı vakit çocuğun bir gözünü kısarak bakması başka belirtilerdendir. Şaşılığı olan bireylerde bulanık görme, gözlerde yorgunluk hissi, baş ağrısı üzere farklı sorunlar de görülebilir. Doğuştan katarakt yahut göz içi tümörlerinde kayma ile birlikte göz bebeğinde beyazlık da görülebilir” tabirlerini kullandı.
ÇİFT GÖRMEYE niye OLABİLİR
İleri yaşlarda aniden ortaya çıkan şaşılıklarda, hastalarda çift görme şikayeti olduğunu tabir eden Prof. Dr. Pelit, şöyleki devam etti:
“Şaşılığın oluşmasında tek bir niye yoktur, bir epey faktör tesirlidir. Hamileliğin nasıl geçtiği, doğumun sorunlu olup olmadığı, çocuğun gelişimi, geçirdiği hastalıklar şaşılık için risk faktörü oluşturabilir. Şaşılıkta genetik yatkınlık kelam konusudur. Ailede gözünde kayma olan bireyler varsa ortaya çıkma talihi daha fazladır.
Çocukluk devrinde yani 2 yaşından daha sonra görülen şaşılıklarda, ekseriyetle yüksek hipermetropi üzere görme sertliğini bozan kırma kusuru vardır. Genetik yatkınlığı olan bir çocukta gözdeki kayma ateşli bir hastalık yahut bir travma (düşme, ameliyatlar, kazalar) daha sonrası başlayabilir. Görme azlığına niye olan katarakt, kornea opasiteleri ve retinal hastalıkların birinci belirtileri de şaşılık olabilmektedir. Göz kaslarımızın hareketini yöneten merkez beyindedir. Bu niçinle hudutlarda oluşan felçler de beğenilen şaşılığa yol açar.
Doğumsal beyin hasarı, santral hudut sistemi hastalıkları, ileri yaşta hipertansiyon ve şeker hastalığı üzere kimi durumlarda göze gelen sonlarda felçler ve buna bağlı şaşılık oluşabilir.”
HER YAŞTAKİ ÇOCUĞA MUAYENE YAPILABİLİR
Halk içinde fazlaca küçük yaşlarındaki çocuklarda şaşılık muayenesi yapılamadığına dair yanlış bir kanı mevcut olduğunu, her yaşlarındaki çocuğa şaşılık muayenesinin yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Pelit, “Öncelikle ayrıntılı göz muayenesi yapılmalıdır. Örneğin beğenilen tümör (retinoblastom) olan hastaların yaklaşık yüzde 20’sinde birinci bulgu beğenilen şaşılıktır. Şaşılık, göz yahut sistemik hastalıklar kararında da gelişebileceğinden, ayrıntılı göz muayenesi yanında sistemik muayene de gereklidir.
Bebeklik ve çocukluk periyodunda olan kaymaların bir kısmı yalancı kaymalardır. Yalancı kayma, gözlerin birbiri ile fazlaca yakın yahut uzak yerleşimli olması, tek taraflı üst kapak düşüklüğü ve burun kökünün genişliği ile ortaya çıkan aldatıcı bir görünümdür. Yalancı ve gerçek şaşılık içindeki fark lakin göz tabibi tarafınca teşhis edilebilmektedir” diye konuştu.
ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİ EHEMMİYET TAŞIYOR
Prof. Dr. Pelit, iki gözün bir ortada olağan göz hareketleri ile çalışmasının sağlanması ve göz tembelliği gelişmesinin önüne geçilebilmesi için şaşılığın erken periyotta teşhis ve tedavisinin yapılması gerekliliğinin altını çizdi.
Şaşılığın birfazlaca niçini olduğu için tedavisinde bireyden şahsa farklılıklar gösterdiğini belirten Prof. Dr. Pelit, “Bir kısım şaşılıkta gözlükle tedavi pek başarılıdır. Çocuk gözlüğünü taktığında şaşılığı düzelir. Yaş ilerledikçe kaymayı denetim edebilme özelliği kazanabilir ve gözlüğü çıkardığında da artık gözü kaymaz. kimi vakit gözlük tedavisinin yanı sıra hasta idman programlarına alınabilir. Kayan beğenilen tembellik varsa kapama tedavisi yapılmalıdır” dedi.
“ŞAŞILIK AMELİYATI İÇİN BİR YAŞ SONU BULUNMAMAKTADIR”
Gözlükle ve öteki tedavi halleriyle düzelmeyen şaşılıklarda tedavinin ameliyat olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Pelit, şunları kaydetti:
“Ameliyatların temel prensibi göz küresine yapışık olan kasların kuvvetinin azaltılması ya da artırılması yahut yerlerinin değiştirilmesi temeline dayanır. Erişkin yaşlarda şaşılığı olan şahıslarda uyguladığımız şaşılık ameliyatı ile başarılı sonuçlar elde edebiliyoruz. Şaşılık ameliyatı için bir yaş sonu bulunmamaktadır. Ameliyat ile kayma düzelse bile ileriki devirde tekrar kayma gelişme riski vardır. Bu niçinle ameliyat daha sonrasında denetim muayenelerine devam etmek gereklidir. Kimi şaşılıkların tedavisinde botulinum toksini (botoks) uygulanabilir.
Felce bağlı oluşan şaşılıklarda, ameliyat olmuş tam düzelme sağlanamamış hastalarda, bebeklik periyodunda başlayan şaşılıkların tedavisinde botoks tedavisi tesirlidir ve tedavi edici olarak kullanılabilir. Felçlere bağlı olarak ani oluşan kaymalarda ekseriyetle çift görme de vardır ve hasta için çok sıkıntı bir durumdur. Bu usul şaşılıklarda genel eğilim 6 ila 8 ay beklemektir.
Bu devir hastalar için fazlaca sorunludur. Bekleme devrinde çift görmenin azalması gayesiyle botoks tedavisi yapılabilir ve bu biçimdece hastanın tek görmesi sağlanabilir ve kayması düzelebilir. Şaşılığın ortaya çıkmasından daha sonrasında tedaviye başlanması ile tam düzelme mümkündür. Şaşılıkta erken teşhis ve tedavi ile göz tembelliği önlenebilir, 3d görme sağlanabilir. Bu niçinle şaşılık kuşkusu olan her çocuğun makul bir yaşa gelmesi beklenmeden göz tabibine gdolayılmesi gerekir.”