Ülkemizde her 7 şahıstan 1’i diyabet hastası!
Günümüzde hareketsiz hayat şekli, sıhhatsiz beslenme alışkanlıkları ve obezite derken görülme sıklığı süratle artan diyabet, bedenimizdeki şekeri denetim etmeyi sağlayan insülin hormonunun eksikliği yahut etkisizliği niçiniyle ortaya çıkıyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Müjdat Kara, kan şekeri yüksekliği ile seyreden bu değerli hastalığın kronik ve ilerleyici olduğunu, yanlış alışkanlıklar niçiniyle son senelerda ergenlerde de karşılaşıldığını belirterek “Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), dünya genelinde 382 milyon yetişkinin diyabet hastası olduğunu öngörmektedir ve 2035 yılına kadar bu sayının 592 milyona ulaşması beklenmektedir” diyor. Doç. Dr. Müjdat Kara 14 Kasım Dünya Diyabet Günü kapsamında yaptığı açıklamada diyabet hakkında bilinmesi gereken 7 kıymetli noktayı anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
- Ciddi sonuçlara yol açabiliyor!
Diyabet, tip 1 ve tip 2 olmak üzere ikiye ayrılıyor. Tip 1 diyabet bedenimizde bağışıklık hücrelerinin pankreas hücrelerine saldırması kararı ortaya çıkarken, insülin eksikliği ve yükselmiş kan şekeri ile kendini muhakkak ediyor. Tip 1 diyabetin süratle ilerlediğini ve ivedilikle insülin tedavisine başlanılmazsa önemli sonuçlara yol açabildiğini belirten Doç. Dr. Müjdat Kara, tüm diyabet olaylarının yüzde 5-10’unu tip 1 diyabetin oluşturduğunu söylüyor.
- Tip 2 diyabeti önlemek mümkün!
Tip 2 diyabette bedenin ürettiği insülin salgısı yetersiz olup, bunun yanında insülin direnci bulunuyor. Bedenin kendi yapısından kaynaklanan Tip 1 diyabetin tersine Tip 2 diyabetin hayat biçimi değişiklikleri ve gerekirse ağızdan hap kullanması ile denetim edilip önlenebilen bir hastalık olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Müjdat Kara “Tüm diyabet hadiselerinin yüzde 90-95’ini tip 2 diyabet oluşturuyor. Tip 1 diyabet hastalarında olduğu biçimde sistemli insülin ilacı kullanması ihtiyacı olmadan, sağlıklı ve tertipli bir ömür şekli ile Tip 2 diyabetin çarçabuk önüne geçilip, kişinin olağan ve sağlıklı bir ömür sürmesi sağlanabilmektedir” diyor.
Kronik ve ilerleyici bir hastalık olan diyabet kimi belirtilerle kendini göstermesine karşın toplumsal farkındalığın az olması niçiniyle tabibe başvurmada gecikiliyor. Doç. Dr. Müjdat Kara belirtileri şöyleki sıralıyor: “Eğer ağzınızda daima bir kuruluk hissi var ise, epeyce sık susuyorsanız, gün içerisinde epey fazla idrara çıkma muhtaçlığı duyuyorsanız diyabet hastası olabilirsiniz. Bunlara halsizlik, yorgunluk, ayaklarda karıncalanma, bulanık görme, süratli ve istemsiz kilo değişimleri, ağızdan aseton gibisi koku gelmesi üzere öteki bulgular eşlik edebilir. Bu belirtiler var ise en kısa vakitte bir sıhhat kuruluşuna başvurmanız gerekir.”
- Tip 2 diyabetten korunmanın yolları
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Müjdat Kara Tip 2 diyabete karşı tesirli tedbirler hakkında şu ayrıntıları veriyor: “Tip 2 diyabeti hayat biçimi değişiklikleri ve gerekirse ağızdan hap kullanması ile yüzde 80 oranında önlemek mümkün olabilir. Diyabetten korunmanın en tesirli ve kolay yolu sağlıklı bir ömür üslubu benimsemektir. Nizamlı ve istikrarlı beslenmek, antrenman yapmak, her gün en az yarım saat yürüyüş yapmak, Akdeniz diyeti üzere yavaşça ve sağlıklı besinlerden oluşan bir beslenme nizamı izlemek, fazlaca yağlı ve şekerli besinleri tüketmekten kaçınmak, sigara ve alkol üzere ziyanlı alışkanlıklardan uzak durmak, düzgün bir uyku nizamına sahip olmak sizi diyabetten koruyabilir.”
- Diyabet riskini artıran etkenler!
Yapılan bilimsel çalışmalar; diyabet için pek epey risk faktörü bulunmakla bir arada obezite, sıhhatsiz beslenme nizamı, hareketsiz ömür şekli, yüksek tansiyon ve ailede diyabet hastalığı kıssası olmasının risk faktörleri içinde başı çektiğini ortaya koyuyor. Bu çeşit risk faktörlerini taşıyan ya da diyabetin belirtilerini hisseden şahısların kesinlikle vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşuna başvurması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Müjdat Kara, sistemli tedavi uygulanmaması ve sıhhatsiz hayat üslubuna devam edilmesi durumunda hastalığın önemli sonuçlara yol açabildiği ikazında bulunuyor.
- Beslenme tertibi fazlaca kıymetli
Diyabet hastalığının tedavisinde en değerli etkenlerden birinin sağlıklı beslenme olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Müjdat Kara “Çünkü kan şekerini oluşturan asıl kaynak tükettiğimiz besinlerdir. Sağlıklı ve istikrarlı beslenme açısından temel olarak Akdeniz diyeti önerilmektedir. Diyabet hastaları rafine şeker, glikoz, reçel, bal, pancar, beyaz ekmek, beyaz undan yapılan besinler, kek, poğaça, makarna, pirinç, bisküviler, patates, patates püresi, patates kızartması, mısır, cipsler, kraker ve mısır gevreği besinlerden uzak durmalıdır. Buna rağmen yoğurt, yeşil yapraklı sebzeler, kepek ekmeği, çavdar ve tam buğday ekmeği, şekersiz tahıl eserleri, kuru baklagiller, greyfurt, fındık, ceviz, badem, kivi ve elma üzere besinler tüketilebilir. Tatlı isteğini çoka kaçmamak kaydıyla meyve tüketerek karşılamak hakikat olacaktır” diyor.
- Seyahat ederken bu tekliflere dikkat!
İnsülin kullanan diyabet hastalarının seyahat edecekleri vakit seyahat öncesi uygun bir hazırlık yapması gerekiyor. Doç. Dr. Müjdat Kara, hem Tip 1 diyabet tıpkı vakitte insülin kullanan Tip 2 diyabet hastalarının seyahate çıkmadan evvel ve seyahat esnasında dikkat etmeleri gerekenleri şu biçimde anlatıyor: “Yanınızda seyahat mühletince kullanmanız gereken ölçüde hatta yedek ilaç almanız, kan şekeri ölçüm aygıtı ve temel birinci yardım gereçlerini yanınızda bulundurmanız, muhtaçlık durumunda irtibata geçilecek şahısların ve takibinizi yapan hekimin bağlantı ayrıntılarını üzerinizde taşımanız, diyabetli olduğunuzu belirten kimlik kartı/bileklik gibisi belirteçler bulundurmanız, havaalanı üzere yerlerdeki denetim noktalarında insülin iğnesi taşımanız gerektiğini beyan eden ve tabip tarafınca onaylı bir evrak bulundurmanız rahat ve sağlıklı bir seyahat geçirmeniz için büyük kıymet taşımaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
