Diyabette ezberler değişiyor: Artık 5 farklı diyabet tipi tanımlanacak

PekYakinda

Yeni Üye
Bu yıl 10’uncusu yapılan ve ‘hormon dünyasının köprüsü’ olarak 36 ülkeden dünyanın en kıymetli endokrinoloji ve metabolizma uzmanını Türkiye’de bir ortaya getiren ‘EndoBridge 2022 Kongresi’, 20-23 Ekim tarihleri içinde Antalya’da gerçekleştirildi. Kongre Lideri Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, bu yıl kongrenin en değerli mevzu başlıklarından birinin ‘diyabetin bir daha sınıflandırılması’ olduğunu söylemiş oldu.

Tıp dünyası fazlaca yakın bir tarihte artık diyabet hastalarını yalnızca Tip 1-ve Tip 2 diyabet olarak değil, 5 farklı diyabet tipi ile tanımlayacak ve tedaviler de buna nazaran bir daha şekillenecek. Prof. Dr. Yıldız, her hastaya standart tedavi yerine diyabette de bireye özel tedavileri gündeme getiren bu yeni gelişme hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu.

“İKİ TIP, HASTALARI TANIMLAMADA KÂFİ GELMİYOR”

Prof. Dr. Yıldız, bu yıl EndoBridge toplantısında diyabetin bir daha tanımlanması, yeni tipleri ve tedavisiyle ilgili en son gelişmeleri detaylı bir biçimde değerlendirdiklerini belirterek, “Bugün için diyabette temelde Tip 1 ve Tip 2 diyabet olarak sınıflandırma yapılıyor. Dünyada diyabet teşhisi almış kişi sayısı 500 milyonun üzerinde ve diyabet öncesi evrede dediğimiz prediyabet ya da saklı şekeri olan kişi sayısı da 500 milyon kadar. ötürüsıyla 1 milyardan fazla insanın, şeker yükselmesi ile ilgili sorunu olduğunu biliyoruz. Burada baş karıştırıcı konulardan bir tanesi, diyabet sınıflandırılmasında Tip 1 ya da Tip 2 kullanmasının artık kâfi gelmediği. Zira biz biliyoruz ki tıpkı sınıf ortasında, mesela Tip 2 diyabet hastaları ortasında kimi hastalar birbirinden farklı klinik özellikler gösterebiliyor. Bu niçinle diyabet sınıflandırmasında artık, 5 tiplendirmenin kullanılması gündemde. Yeni çalışmalar gösteriyor ki bu türlü özelleştirilmiş, öngörücü, önleyici tıbbı uygulamamız daha kolaylaşacak” dedi.

“OLUŞMA DÜZENEĞİNE NAZARAN YENİ SINIFLANDIRMA YAPILACAK”

Diyabetin her hastada farkı sistemlerle ortaya çıktığına işaret eden Prof. Dr. Yıldız, “Örneğin otoimmün niçinler diye bildiğimiz, bedenin bağışıklık sisteminin insülin yapan pankreastaki Beta hücrelerini yabancı üzere kabul edip bunlara saldırmasıyla oluşan diyabeti, Tip 1 diyabet olarak tanımlıyoruz. Çoklukla çocuklukta ya da erken yaşlarda başlayan bu tipin ana düzeneği bu. Ancak bunun haricinde 4 farklı tipten de bahsediyoruz artık. Bunlardan biri, önemli insülin yetersizliğiyle gelişen diyabet. Burada temel sorun, insülinin gereğince yapılamaması. Ancak sistemi, bağışıklık sistemi ile ilgili değil. 3’üncü tipte de insülin direnci kelam konusu. Burada da aslında pankreastaki Beta hücreleri insülin yapabiliyor fakat, doku ve organ seviyesinde kâfi olmuyor bu insülin salgısı. 4’ncü tip, obezite ile ilgili. 5’incisi ise yaşlanma ile alakalı yavaşça diyabet. niye bu biçimde yeni 5 farklı sınıf kullanmak gerekiyor? Zira bunların klinik gelişimleri birbirinden farklı” diye konuştu.

“HER TİPİN MUHTEMEL RİSKLERİNİ ÖNGÖRMEK DAHA KOLAY OLACAK”

Önümüzdeki senelerda bu bahsin bilim dünyasında daha epeyce gündeminde olacağına dikkat çeken Prof. Dr. Yıldız, kelamlarını şöyleki sürdürdü:


“Diyabetin daha erken evrede bu yeni tiplendirmelerle isimlendirilmesi yardımıyla her bir tipe bakılırsa, ‘kişiye özel’ tedavilerin planlanması, her bir tipin kendine has risklerinin daha erken periyotta denetim altına alınması ve diyabetin bu alt tiplerine nazaran kullanacağımız tedavi formlarının de farklılık göstermesi mümkün olacak. İnsülin direncinin önemli olduğu hastalarda, denetim altına almak daha kıymetli hale gelecek. Gerek beslenme sisteminde yapılacak düzenlemeler, gerekse ömür usulünde yapılacak değişiklikler öne çıkacak.”

“GEREKSİZ İLAÇ KULLANIMI DA ÖNLENECEK”

Diyabette yeni tiplendirme ile hastalarda kullanılacak ilaçlarda da farklılıklar olacağını belirten Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, “Örneğin Tip 2 diyabet teşhisi alan biroldukça hastanın misal ilaçları kullandığını, aslında bu ilaçların hepsinin her hastada tıpkı etkiyi göstermediğini biliyoruz. Zira altta yatan niye farklı. ötürüsıyla bugün obezite ile bağlı diyabetin daha yavaşça olacağını, yalnızca kilo idaresi ile şekerin denetim altına alınabileceğini, bu noktada kilo yönetmeksizin gereksiz yere bir ya da daha fazla sayıda ilaç kullanmasının yanlış olduğunun altını çizeceğiz. Elimizde diyabet tedavisi için epeyce geniş bir yelpaze var. Aslında bu yeni tiplendirmelerin birbirlerinden klinik farklılıkları daha uygun anlaşılmaya başlandığında, elimizdeki bu tedavi seçeneklerini de şahsa özel olarak, daha hakikat ve faal bir biçimde konumlandırabileceğiz. Yeni verirler toplandıkça, bilhassa de yeni tiplendirmelerin kullanması da arttıkça, diyabete bağlı körlük ya da böbrek hasarı üzere, hastalarda hangi komplikasyonun tesiri daha süratli ya da daha fazla gelişecek, bunu öngörmek de mümkün olabilecek” formunda konuştu.