Diyabette ‘körlük’ tehlikesi

PekYakinda

Yeni Üye
Her yıl bir buçuk milyon kişi, direkt diyabet hastalığına bağlı sebeplerden hayatını kaybediyor. Biroldukça hastalığın altında yatan niçinlerin başında olan diyabet; kalp krizi, inme, böbrek yetmezliği ve hatta körlük üzere sonuçlara sebep olabiliyor.

Hastalığın risklerine karşın ne yazık ki birçok hasta diyabet olduğundan haberdar bile değil. Diyabetle uğraş için en değerli faktör ise hayat üslubunu değiştirmek. Bu farkındalığı artırmak için 14 Kasım günü, Dünya Diyabet Günü olarak kabul ediliyor.

HER 10 DİYABET HASTASINDAN BİRİNDE ÖNEMLİ GÖRME KAYBI VAR

Dünya Sıhhat Örgütünün (WHO) 2014 bilgilerine nazaran, dünya çapında 422 milyon kişi diyabetle yaşıyor. Bu sayı 40 yıl evvelki dataların dört katından fazla. Her yıl en az 1,5 milyon kişi direkt diyabete bağlı niçinlerden ömrünü kaybediyor. Kandaki şekerin işlenememesinden kaynaklanan diyabet yahut halk içindeki ismiyle şeker hastalığı, denetim altına alınmadığında kalp krizi, inme, böbrek yetmezliği ve hatta körlük üzere makûs sonuçlara yol açıyor.

DİYABET ÇOK SAYIDA GÖZ HASTALIĞINA niye OLUYOR

Diyabetin katarakt, bulanık görme, gözün hudut dokusu olan en derindeki retina katmanında hasar, glokom, görme hududunda etkilenme, göz kaslarında felç ve çift görme olmak üzere, gözlerde birden epey hastalığa niye olduğunun altını çizen Göz Hastalıkları ve Retina Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Nur Acar Göçgil, hastalıkla çabada erken teşhis ve teşhisin ehemmiyetini vurguladı.

GÖZLERDE DİYABET KAYNAKLI KÖRLÜK RİSKİ

Özellikle düzgün denetim edilmeyen diyabet hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan ve görmede önemli kalıcı kayıplara yol açabilecek bir göz hastalığı olan diyabetik retinopati ile ilgili ikazlarda bulunan Prof. Dr. Parıltı Acar Göçgil, “Gözün retina katmanı epeyce güzel beslenmesi gereken, beyin üzere süratli çalışan hassas bir dokudur. Denetimsiz ve uzun vadeli diyabette retinanın kan sirkülasyonu bozulur. Hem damarlardan sıvı kaçağı başlar ve sarı noktada ödem gelişir birebir vakitte ince damarlarda tıkanmalar oluşur. Retinanın beslenmesi bozulunca beden yeni damarlar yapmaya çalışır, lakin bunlar çabuk kanayacak, olağandışı damarlardır. Retina üzerine yahut göz içine kanadıklarında süratle retinada hasar, çekinti ve görmede kalıcı kayıplara niye olurlar. Retinanın etkilendiği tüm bu duruma ‘diyabetik retinopati’ diyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

“HER 10 DİYABET HASTASINDAN BİRİ GÖRME ENGELLİ”

Diyabetik retinopatinin şeker hastalığında çoğunlukla karşılaşılan görme kaybının en değerli niçini olduğunu belirten Prof. Dr. Göçgil, “Şeker hastalığının gözleri etkileyen komplikasyonu olarak karşılaştığımız diyabetik retinopati tedavi edilmediğinde ciddiyeti giderek artıyor. DSÖ’nün (WHO) bilgilerine bakılırsa yaşayan her 10 diyabet hastasından biri görme engelli” dedi.

“RUTİN GÖZ MUAYENESİ ÇOK ÖNEMLİ”

Hastalığının her iki gözü de etkileyen bir hastalık olduğunu belirten Prof. Dr. Parıltı Acar Göçgil, “Diyabetik retinopati, 2017 DSÖ datalarına nazaran Avrupa bölgesinde önlenebilen en sık görme kaybı ve körlüğün sebebidir. Hastalığın erken teşhisi lakin ayrıntılı bir göz muayenesiyle mümkündür. Hasta görmesinde azalma farkettiğinde ise vakit kaybetmemelidir. Diyabetik retinopati hastalığında en önemli görülen şikayetler, bulanık görme ve giderek bu bulanıklığın artması, görüşte yaşanan dalgalanmalar, imgede lekeler ve çizgiler, uçuşmalar, anlık görme kayıpları, eğri görme ve renkleri bozuk görme halinde karşımıza çıkmaktadır” açıklamasında bulundu.

“YILDA EN AZ BİR KERE AYRINTILI GÖZ MUAYENESİ ŞART”

Tüm dünyada önerilen, diyabet tanısı konulduğunda çabucak ayrıntılı bir göz muayenesinin yapılıp retinanın da incelenmesidir” diyen Prof. Dr. Göçgil, “Diyabet tanısı konduğunda bile birçok vakit, hastalığın bir geçmişi olmaktadır ve bizler göz tabipleri olarak kimi vakit rutin muayenede diyabetik retinopatiyi ve özellikli kataraktı görüp diyabet tanısı için hastamızı endokrin hekimine yönlendirmekteyiz. Diyabet tanısı olan bir kişinin en az yılda bir sefer ayrıntılı göz muayenesi yaptırması gereklidir. Erken teşhis erken tedaviye ve görmeyi muhafazaya imkan sağlar” halinde konuştu.

DİYABETİK RETİNOPATİNİN TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜ?

Diyabetik retinopati tedavisinin, hastalığın çeşidine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterdiğini belirten Göçgil, açıklamasının devamında şu sözleri kullandı:

“Diyabetik retinopatik, hastalığın ciddiyetine bakılırsa karşımıza farklı tablolarda çıkmaktadır. Erken diyabetik retinopatide hastalık yavaşça ya da orta dereceli seyreder; sarı noktada tutulum yoksa hastanın görmesi âlâ düzeydedir. Retinanın tertipli takibi gereklidir. Kan şekerinin sistemli denetimi ve uygun seyretmesi ile hastalık gerileyebilir ya da ilerlemesi yavaşlatılabilir. Gerektiğinde göz içine ödemi düzeltici ilaç enjeksiyonları yahut lazer tedavileri yapılır.

“EN KISA MÜDDETTE UYGUN TEDAVİYE BAŞLANMALIDIR”

Hastalığın ikinci tip olan ileri ve proliferatif diyabetik retinopatide ise retina uzmanı tarafınca en kısa müddette uygun tedaviye başlanmalıdır. Argon lazer tedavileri ömür uzunluğu kalıcıdır. Göz içi ilaç enjeksiyonları ile birlikte uygulanabilir. Kan şekerinin ve var ise hipertansiyonun denetim altında tutulması vazgeçilmezdir. Şayet lazer tedavisi yapılamayacak kadar ağır göz içine kanama yahut retinada çekintiler, kopma ve ayrılmalar olmuşsa vakit kaybetmeden cerrahi tedavi gerekir. Vitrektomi dediğimiz ve retina cerrahisinde uzmanlaşmış göz hekimlerince yapılan bu ameliyatla, gözün art boşluğuna olmuş kanamalar temizlenir; retinaya çekinti yapan zarlar alınır ve ayrılan retina yerine yerleştirilir. Cerrahi sırasında özel aletlerle içeriden lazer yapılır, gerekirse ilaç enjeksiyonu uygulanır.

“GÖRME DUYUSU EN KIYMETLİ DUYUMUZDUR”

Vitrektomi, ileri süratle gelişen teknolojinin kullanıldığı uzmanlık gerektiren hassas bir mikrocerrahi tekniğidir. Son senelerda hem teknolojideki süratli gelişmeler birebir vakitte cerrahi deneyimin artmasıyla vitrektomi cerrahisinde muvaffakiyet pek artmıştır. Fakat görmenin artması için düzgün bir cerrahi ygulanmasının yanı sıra, ameliyatın vaktinde, geç kalınmadan yapılması ve hastanın sistemik durumunun denetim altında olması epey büyük kıymet taşır. Unutulmamalıdır ki, görme duyusu en değerli duyumuzdur. Görme kaybı ve körlük, hem toplumsal tıpkı vakitte ekonomik manada toplumun verimliliği düşürmektei hastanın hayat kalitesini epey önemli azaltmaktadır.”