Erişkin Devirde de Aşılarınızı İhmal Etmeyin

PekYakinda

Yeni Üye
Aşılama, bebeklik çağından itibaren başlayan ve mikrobik hastalıkların can kaybı yahut sakatlığa niye olmasını önleyen bir hami sıhhat tekniği olarak karşımıza çıkıyor. Aşıların yalnızca çocukluk çağında değil, yetişkinlik periyodunda de yapılması kıymet taşıyor. Virüslerin hal değiştirmesi niçiniyle grip, zatürre (pnömoni), Covid üzere aşıların nizamlı olarak yapılması gerekiyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Sinem İliaz, erişkinler için aşılama halleri hakkında bilgi verdi.

Aşı çocuklara has bir uygulama değil

Rutin çocukluk çağı aşıları yapılmadan evvel bebek ve küçük çocuk ölümlerinin tüm dünyada daha fazla olduğu bilinmektedir. Hatta çocukluk çağında geçirilen ağır enfeksiyonlar niçiniyle erişkin hayatta da kimi sıhhat problemleri devam edebilmektedir. Bunların en bilinen örneklerinden biri de verem aşısıdır. Çocukluk çağında yapılan bu aşı ile akciğer vereminden değil, lakin öldürücü öteki verem çeşitlerinden korunmuş olunmaktadır. Erişkin periyotta de izlenmesi gereken aşı programları bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak zatürre (pnömoni) aşısı, grip aşısı ve yeni tanıştığımız Covid-19 aşısı sayılabilir.

Zatürre (pnömoni) aşısı bilhassa KOAH, astım ve bronşektazi hastalarına öneriliyor

Zatürre (pnömoni) aşısı bakteriyel bir zatürre (pnömoni) sebebi olan “Streptococcus pneumonia” isimli bakteriye karşı yapılan bir aşıdır. Bu aşı zatürrenin (pnömoni) en sık sebebi olan mikroba karşı bir aşılamadır. Lakin bizi başka ender niçinlerden ve virüs kaynaklı zatürreden (pnömoni) koruyamaz. 65 yaş üstünde olanlara yahut bilinen önemli bir ek hastalığı olanlara (kalp, böbrek hastalığı, kronik akciğer hastalığı, vb.) yapılması önerilmektedir. Bu aşılardan biri 13 valanlı (ömürde bir kere yapılan aşı), bir başkası de 23 valanlı ve 5 yıl ortayla 2 sefer yapılması kâfi olan bir aşıdır. Bu aşıların her ikisinin de yapılması önerilmektedir. Zatürre (pnömoni) aşısı olmamış bir bireye 13 valanlı ömürde bir yapılan aşı ile başlanması ve bundan en az 4-6 ay daha sonra da 23 valanlı aşıyı olması önerilir. Bilhassa KOAH, astım, bronşiektazi hastalarına bu aşıları rutin olarak önerilmektedir.

Grip aşısını her yıl Ekim-Kasım aylarında yaptırmak gerekiyor

Zatürre aşısının yanı sıra her yıl yenilenen grip aşısının da Ekim-Kasım aylarında yaptırılması gerekmektedir. Grip salgını her yıl Ocak-Mart ayları içinde en ağır düzeyde olduğundan bu aşıları bu dönemdilk evvel yaptırmak değerlidir fakat geç kalanlar için Haziran ayına kadar dahi yaptırılabilir. Grip aşısı olması gerekenler içinde kronik hastalığı olanların yanı sıra, sıhhat çalışanları, kalabalık ortamlarda çalışan şahıslar, okula giden çocuklar ve bilhassa hamileler sayılabilir. Hamilelerde grip epey ağır seyredebilir ve hayat kaybına niye olabilir. Ayrıyeten anne adayları ağır biçimde hastalandığında bebek için inançlı ilaç alternatifi de sonlu olduğundan, bu vakitte aşılanma ihmal edilmemelidir.

Enfeksiyonlara karşı en savunmasız olduğumuz alan; evimiz!

Çocukların aşılanmasının kıymeti ise; bilhassa okula giden ve hastalanan çocuklar içinde viral hastalıkların süratle yayılması ve bu enfeksiyonun küçükler tarafınca konutlarındaki ek hastalıkları olan büyüklerine taşıyor olmalarından kaynaklanmaktadır. Covid-19 pandemisi sırasında da bunun örneklerini sıkça yaşanmıştır. Okulların kapalı olduğu ve maske kullanmasının yaygın olduğu devirlerde çocuk hastalıkları polikliniklerine pandemi öncesi periyoda göre bile yıllık rutinin fazlaca altında sayıda çocuk hasta başvurusu olduğu bilinmektedir. Okulların açılması ile bir arada çocuklar içinde yayılan virüs meskenlere de dağılmıştır. Mesken bizim inançlı alanımızdır ve orada enfeksiyondan korunmak kolay değildir, aslında en savunmasız olduğumuz yer evimizdir. Bu niçinle aşılama ile enfeksiyon geçiren şahısların virüs yükünü ve bulaştırıcılığını azaltma, hastalanan şahısların de hastane yatışı yahut mevtle sonuçlanacak hastalık geçirme olasılıklarını azaltmaya çalışılması epey değerlidir.

Virüs değiştikçe aşılarda da değişikliğe gidiliyor

Virüs değiştikçe birebir aktiflikte kullanabilmek için tıpkı yıllık grip aşısında olduğu üzere başka aşılarda da değişikliğe gidilmesi gerekmektedir. Bu niçinle sonbahar sonu ya da kış üzere koronavirüs aşılarında bir güncelleme yapılabilir. Fakat okulların açılması ile bir arada bu vakitte olay sayılarında süratli bir artış da beklenebilir. Bu niçinle aşılama programından sapmamak ve en azından birinci hatırlatma dozunu 6 ay geçmişse yaptırmak gerekmektedir. İkinci hatırlatma dozu ise şimdilik bağışıklık sistemini etkileyen hastalığı olan ve 65 yaş üstü bireylere önerilmektedir.

Covid-19 aşısını ihmal etmeyin

Covid-19 pandemisi sırasında epey insan ömrünü kaybetmiştir ve kayıplar azalmakla bir arada devam etmektedir. Aşılama tesiriyle; hastalık seyrinin nasıl değiştiği, aşılanan kümede kayıpların ve ağır hastalığın ne kadar azaldığını hayli net görülmüştür. Bu niçinle Covid-19 aşısı yapılması, gerektiğinde hatırlatma dozlarının ihmal edilmemesi, risk kümeleri için de zatürre (pnömoni) ve grip aşılarının yapılması epey değerlidir.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı