Fizik Tedaviye Erken Başlanılmazsa Felcin Kalıcılık İhtimali Artıyor

PekYakinda

Yeni Üye
Türkiye’de yılda ortalama 140 bin kişi felç geçiriyor. Felç geçiren bireylerin gecikmeden fizik tedaviye başlaması gerektiğini aktaran Tabip Takvimi uzmanı Fizyoterapist Ömer Sayma, felç hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.

Beynimiz, bedenimizin başka kısımlarıyla bağlantı halinde olan nöron dediğimiz beyin hücrelerinden oluşuyor. Bu hücreler işlevlerini yerine getirebilmek için oksijene ve kan yoluyla beslenmeye gereksinim duyuyorlar. Beynimize oksijeni ve gereksinimi olan besinleri taşıyan damarlarda kan akışı azaldığında yahut kesintiye uğradığında beyin hasarı gelişiyor ve bu durum felç olarak tanımlanıyor.Tıbbi açıdan iskemik ve hemorajik olmak üzere iki farklı felç çeşidi olduğunu söyleyen DoktorTakvimi uzmanlarından Fizyoterapist Ömer Sayma, araştırmalara bakılırsa her 10 felçten 8’i iskemik felç, geriye kalanının ise hemorajik felç olduğuna dikkat çekiyor. Fzt. Sayma, bu felç çeşitlerini söyle açıklıyor: “İskemik felç, damarların daralmasına niye olan ve kan akışını durma derecesine getiren plak yapılarından kaynaklanıyor. Bu felç çeşidinde tıkanıklık, muhakkak bir vakit daha sonra giderildiği için süreksiz felç olarak tanımlanıyor. Şayet giderilmezse de vefatla ya da büyük mahzur durumlarına sebep olabiliyor. Hemorajik felç ise beyne giden damarlardaki kanama kararı oluşuyor. Kan ile dolan kısımda şişkinlik ve baskı kararı hücre mevti gerçekleşiyor. Bu kanamaya travmalar, kazalar ve yüksek tansiyonun damarı yırtıp doku içine sızması da sebep olabiliyor. Bu felç çeşidi daha az görülse de ölümcül olabiliyor.”

Çevrenizdeki insanların dediğini anlayamamak, felç belirtisi olabilir

Felcin erkeklerde daha epeyce görüldüğünü, kişinin birinci derecede akrabalarında felç görülmüşse risk taşıyabileceğinin altını çizen Fzt. Sayma, felç olaylarının neredeyse yarısının, damarları zedeleyen, tıkanmasına ve patlamasına yol açan yüksek kan basıncı niçiniyle oluştuğunu söylüyor. Fzt. Sayma, sistemsiz kalp atışı, şeker hastalığı (diyabet), yüksek kolesterol sigara ve alkol kullanması ve çok hareketsiz hayatın felce niye olan faktörlerin başında geldiğini belirtiyor.

Felç ansızın geliştiği için belirtilerin evvelde görülüp tedbir alınmasının kelam konusu olmadığını söyleyen Fzt. Sayma, “Bir anda gerçekleşen baş karışıklığı ve etrafınızdakilerin ne söylemiş olduğini anlayamama, her iki beğenilen yahut birinde beliren bulanık görme kaybı, konuşma bozukluğu, bir omzu hareket ettirememe, yüzün bir bölgesinde ansızın oluşan çökme, dudak düşmesi, göz kapağını kapatamama ve his kaybı felç belirtisi olarak sıralanabilir” diyor. Felç riskini azaltmak için nizamlı hekim denetimlerinin yanında beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Fzt. Sayma, tansiyon ilaçlarının kendi başına bırakılmaması, gerilim denetiminin öğrenilmesi, ağır olmayan nizamlı antrenmanların ve sıhhat hayat sürmenin epey değerli olduğunu da aktarıyor.

Felç geçiren hasta vakit kaybetmeden fizik tedaviye başlatılmalı

Yaşanılan rahatsızlığın felç olup olmadığını ve hangi bölgedeki sıhhat probleminden kaynaklandığını anlamak için uzman bir tabiple görüşülmesi gerektiğini belirten Fzt. Sayma, belirtiler görüldüğü anda en yakın sıhhat kuruluşuna gidilmesi konusunda uyarıyor. İskemik felcin kan pıhtılarının damarları tıkaması kararı görüldüğünden pıhtı giderici ilaçla; hemorajik felcin ise teşhise bakılırsa ameliyat ile tedavi edilebileceğini anlatan Fzt. Sayma, MR, anjiyografi, kan ve idrar testleriyle beyinde gerçekleşen hasarların rahatlıkla tespit edilebildiğine dikkat çekiyor.

Eğer hasta uygun şartlarda ise en erken süreçte fizik tedaviye başlanmasının fazlaca kıymetli olduğunu belirten Fzt. Sayma, tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle açıklıyor: “Hastada yatmaya bağlı olarak yatak yaraları gelişebilir, bu enfeksiyona yol açar. Bunların olmaması için çarşaf altına serilen havalı yataklar, istirahat splintleri, pak çarşaf ve yatak örtüsü hayli değerlidir. Hastalar sonda kullanabilir, sondanın enfeksiyon üretmemesi için bakımı ve paklığı sistemli olarak yapılmalıdır. Hasta şuurlu ise yapamadığı hareketler belirlenmeli, hastaya yatak içi idmanlar ile dönüşler, hastayı yormayacak biçimde sık aralıklarla yaptırılmalıdır. Hastanın yatak ortasından oturma durumuna yavaş yavaş getirilmesi, beden istikrarının yine kazanması sağlanmalıdır. daha sonrasında yatak kenarında ayakta durma, istikrar idmanları, tartı aktarmaları çalıştırılmalıdır. Bu evreleri da geçen hastaya yürüme antrenmanları başlatılmalıdır. Felç tedavisinde birinci başlarda kazanım daha yüksektir, vakit geçtikçe kazanım yavaşlamaktadır. O yüzden tembelliğe yakalanmamalı, gayret ruhu her vakit yüksek olmalıdır! Felç, tedavisi olan lakin tedavisi çok uzun süren bir rahatsızlıktır. Bu yüzden sabırlı olmalı, motivasyonu kaybetmemeli, istikrarlı ve inançlı biçimde ilerlenmelidir.”

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı