“Hijyenik pedlerde vergilendirme bir halk sıhhati sorunudur”

PekYakinda

Yeni Üye
TAPV Bayanları Güçlendirme Program Koordinatörü Hazal Günel, “Kadınların, hijyen mamüllerine erişmesi bir lüks değil temel ihtiyaçtır” dedi.

Hijyenik bayan bağı ünite fiyatlarında geçen yıldan bu yana yüzde 58,8’lik artış meydana geldi. Geçen yıl başında 1 liraya alınan bir hijyenik bayan bağı 1,5 lira oldu. Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati (CİSÜ) Platformu, bayan menstrual mamüllerine gelen artırımlar sebebiyle erişilemez hale geldiğine dikkat çekerek, bu mamüllerin vergi oranında düzenlemeye gidilmesinin kaide olduğuna işaret etti.

Menstrual eserler, yüzde 18’lik vergi oranıyla en yüksek vergi kategorisi sınıfına giriyor. Temel gereksinim unsuru olan bu eserlerdeki yüksek fiyatlar, bilhassa fakir, mülteci bayanlarda derinleşen bir eşitsizliğe yol açıyor. Mevzuyla ilgili kıymetlendirme yapan TAPV Bayanları Güçlendirme Program Koordinatörü Hazal Günel, hijyen mamüllerini çarçabuk satın alamayan şahısların regl devirlerinde okula gidemediğini, gündelik işleri için dışarıya çıkamadığını belirterek, “2020 yılında İBB ile yaptığımız Roman Bayanların Güçlendirilmesi Projesi’nde eğitimlerimize katılan bir bayan, ped bulamadığında bebeğinin bezini kendisi için kullandığını, yıkayıp yine kullanmaya çalıştığını belirtmişti. Regl devrinde hijyen sağlanmazsa enfeksiyon riski artıyor. Enfeksiyonun önüne geçilmediği durumlarda kısırlığa varacak kalıcı ve önemli sıhhat meseleleri oluşabilir. Hijyen mamüllerine erişmek bir lüks değil temel gereksinimdir. hiç bir hanımın yahut kız çocuğunun, adet periyodu niçiniyle potansiyelini gerçekleştirmesinin engellenmediği bir dünya yaratmak mümkün” dedi.

Adaletsiz bir durum yaratıyor

Biroldukca bayanın bu süreçte yıkanabilir kaplar ya da regl döngüsü iç çamaşırları üzere eserlere yöneldiklerini aktaran Günel “Kadınlar, klasik metotta bez kullanmasına dönüyor ya da regl periyotlarında konuttan çıkmamayı tercih ediyor. Ayrıyeten, her bayan için bu eserler uygun olmayabiliyor. Bayanlar, menstrual eserlere gelen artırımları, toplumsal medyada kampanyaya dönüştürmeye çalışıyorlar. Lakin bu sorun fiili olarak devam ediyor. KDV oranlarının bu kadar yüksek olması, alınması mecburî ve temel muhtaçlık olan ekmek, su üzere eserlere erişememek manasına geliyor. İstanbul ile Anadolu kentleri içinde fiyat farkı oluyor. Bayanların istihdamdaki hissesinin yüzde 30 olduğu düşünüldüğünde ekonomik özgürlükler açısından hayli adaletsiz bir durum yaratıyor. Bu bir halk sıhhati sorunu olarak görülmelidir. Aile sıhhat merkezlerinde nasıl fiyatsız kondom dağıtılıyorsa, birebir şey ped eserleri için de yapılmalı” dedi.

TAPV Üreme ve Cinsel Sıhhat Eğitmeni Nurşen Kanbur da hijyenik pede erişemeyen üniversiteli genç bayanların kendi ortalarında askıda ped uygulaması ile dayanışma sergilediklerini belirtti. Kanbur, “Aldığı paketi açan, 1-2 ped yahut açılmamış paket bağışında bulunuyor ve askıda pedi kullanan mümkünse yerine koyabiliyorsa koyuyor” diye konuştu.

Bayanların engellenmediği bir dünya mümkün

CİSÜ Platformu Üyesi Halk Sıhhati Uzmanları Derneği’nden (HASUDER)Prof. Dr. Pınar Okyay ise bayanların adet devirleri boyunca ihtiyaçları olan eserlere erişimin, adet sıhhati ve hijyenini güzelleştirmenin anahtarı olduğunu vurgulayarak, şöyleki konuştu: “Kadınlar hem bir yandan tabularla savaşırken bir yandan da adet periyodu ile ilgili gerekli materyalin sağlanması gerekiyor. hiç bir bayanın yahut kız çocuğunun, adet devri niçiniyle potansiyelini gerçekleştirmesinin engellenmediği bir dünya yaratmak mümkün…”

Türkiye’nin de KDV oranını düşürmesi gerekiyor

Okyay, dünyanın dört bir yanındaki toplumsal girişimcilerin, bayanlara ve kız çocuklarına uygun fiyatlı adet eserleri ve üreme sıhhati ayrıntıları sağlamak için projeler ürettiklerini, fakat bu mevzuda devletlerin organize gayretlerine gereksinim duyulduğunu söylemiş oldu. Bilhassa pandemi ile bayanların gelirlerinde gözlenen düşüşün bu gereçlerin tedariki zorlaştırdığını belirten Okyay, kelamlarına şöyleki devam etti: “Bu durumu dikkate alan kimi ülkeler, ped ve tamponların vergilerini azaltma, fiyatsız sağlama üzere iyileştirmeler yoluna gittiler. Ülkemizde de emsal bir müddetcin geliştirilmesi gerekiyor. Bayan hijyen mamüllerine erişim eksikliği yaygın bir global problemdir. Bahisle ilgili ülkemizde yeni bir bilgi bulunmuyor. Kenya’da adet bakılırsanlerin yüzde 65’i adet mamüllerini karşılayamazken, ABD’de düşük gelirli bayanların yaklaşık üçte ikisi geçen yıl tampon yahut ped üzere hijyen mamüllerine erişemedi. Sahra Altı Afrika’daki her 10 kızdan birinin sıhhi eser eksikliği niçiniyle adet döngüsü sırasında okula gidemediğini biliyoruz.”

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı