PekYakinda
Yeni Üye
İç yerler sık sık havalandırılmalı!
Büyük kentlerde ve sanayi bölgelerinde gerçekleştirilen faaliyetler havadaki azot oksit düzeyinin artmasına yol açıyor. Azot oksitlerin iç yerlerde da sıkça rastlanan kirleticilerden olduğunu belirten uzmanlar, bilhassa konutların sık havalandırılmadığı kış aylarında yakıt kullanması kararında iç ortamda azot oksitlerin oluştuğunu tabir ediyor. Dr. Ahmet Adiller, azot oksite karşı global olarak fosil yakıtlar yerine yenilenebilir güç kaynaklarına yönelmenin ve iç yerlerin da sık sık havalandırılmasının tahlil olabileceğini söylüyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Etraf Sıhhati Programı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, havadaki azot oksit düzeyinin yükselme niçinleri ile tesirleri hakkında değerlendirmelerde bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.
Isınma ve güç üretimi ile oluşuyor
Öncelikle günümüzde her çeşitten çevresel kirliliğinin temel sebebinin insan faaliyetleri olduğunu kabul etmek gerektiğini belirten Dr. Ahmet Adiller, “Azot dioksit düzeylerinin de bilhassa büyük kentlerde ve sanayi bölgelerinde yükselmesinin temel niçini bu bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetler. Azot oksitler bilhassa ısınma, ulaşım, güç üretimi üzere emellerle katı, sıvı ya da gaz yakıtların kullanılması kararında ortaya çıkan hava kirleticileridir. Kullandığımız araçlar, konutlarımızda ısınma maksadıyla kullandığımız yakıtlar, konutlarımızda kullandığımız elektrik, tükettiğimiz besinler, giysiler ve eşyalar direkt ve dolaylı olarak azot oksitlerin oluşmasına sebep oluyor.” dedi.
Ortam havalandırması hayli önemli
Azot oksitlerin yalnızca dış yerde değil, iç yerlerde da sıkça rastlanan kirleticilerden olduğunu tabir eden Dr. Ahmet Adiller, “Özellikle konutların sık havalandırılmadığı kış aylarında yemek pişirme ve ısınma üzere gayelerle yakıt kullanması kararında iç ortamda azot oksitler oluşabilirler. Günümüzde kullanılan yalıtım sistemlerinden dolayı konutlardaki konsantrasyonları dış ortama bakılırsa daha yüksek olabilir. Bu yüzden bilhassa bu periyotlarda iç ortam havalandırmasının epeyce değerli olduğunu söylemekte yarar var.” diye konuştu.
Küresel ölçekte hava kalitesi için alışkanlıklar değiştirilmeli!
Dr. Ahmet Adiller, hava kirleticilerinin oluşmasındaki asıl niçinin kentsel ve endüstriyel faaliyetler olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Bu yüzden global ölçekte hava kalitesini yükseltmek için evvela temel alışkanlıklarımızı değiştirmemiz ve tüketim düzeylerimizi azaltmamız gerekiyor. Bu tüketim bilhassa güç konusunda düşmeli. Günümüzde ısınma, ulaşım ve güç elde etmek için kullandığımız yakıtların yanması kararında atmosfere önemli ölçüde azot oksitler salınıyor. Biz güç tüketimimizi ne kadar azaltırsak, ferdî manada akaryakıt harcamamız ne kadar az olursa atmosfere salınan azot oksit ölçüsü da o ölçüde az olacaktır. Bu noktada direkt etkimizi azaltmak için elektrikli araçları tercih etmemiz bu düzeyleri azaltma konusunda kıymetli bir adım sayılabilir. Lakin kişisel manada yapabileceklerimiz çok sonlu. Başka çevresel kirliliklerin önlenmesi konusunda olduğu üzere bu hususta da global ortak tavır fazlaca kıymetli.”
Fosil yakıtlara bağımlılıktan kurtulmak gerekiyor
Özellikle gelişmiş ülkelerde dizel yakıtla çalışan eski teknolojilere sahip araçların makul bölgelere girmelerinin yasaklamaya başladığına dikkat çeken Dr. Ahmet Adiller, “Avrupa Parlamentosu ve Birleşmiş Milletler 2035-2040 senelerına kadar araçlarda ‘Sıfır Emisyon’ amacına ulaşma maksadıyla bu tıp araçların üretimini durdurma sonucu alma eşiğinde. Olağan ki bu noktada elektrikli araçların kullandığı elektrik gücünün nasıl elde edildiği bir başka tartışma konusu. Bu gücün termik santraller aracılığıyla elde ediliyor olması lakin bakılırsaceli bir ‘Sıfır Emisyon’ görünümü veriyor. Ancak bir daha de kentsel alanlardaki trafiğe bağlı bölgesel hava kirliliğinin azaltılması konusunda süreksiz bir tahlil olabilir. Güç konusunda fosil yakıtlara olan bağımlılığımızdan kurtulup yenilenebilir güç kaynaklarına yönelmek kalıcı ve global bir tahlil olacaktır.” dedi.
Uzun mühlet maruziyet teneffüs meseleleri yaratabilir
Dr. Ahmet Adiller, azot dioksitin çok zehirli bir gaz olduğunu vurguladı ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Düşük konsantrasyonlarda akut maruz kalma önemli bir sıhhat sorunu yaratmasa da süreksiz öksürük, baş ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısı üzere belirtiler gösterebilir. Konsantrasyon arttıkça sıhhat meseleleri da artar. Akut maruz kalma durumunda solunan ölçü arttıkça ortaya çıkabilecek sıhhat sıkıntıları, burun ve boğazda yavaşça tahrişten, bronşit ve zatürre üzere rahatsızlıklara hatta yüksek konsantrasyonlarda boğulmaya bağlı ölümlere kadar değişiklik gösterir. Günümüzde bilhassa açık havada ölümlere niye olabilecek düzeyde bir akut maruz kalma durumunun ihtimal dahilinde olmadığını söyleyebiliriz. Fakat düşük konsantrasyonlara bile nizamlı maruz kalınması durumunda akciğer işlevlerinde bozulmalar olabilir. Sağlıklı bireylerde uzun mühlet maruz kalma, teneffüs yolu hastalıklarına ve bilhassa astımı olan bireylerde semptomların şiddetinin artmasına yol açabilir.”
Korunmak için neler yapılabilir?
Atmosferde azot oksit konsantrasyonlarının yüksek olmasının asit yağmurlarının oluşumuna sebep olduğunu söz eden Dr. Ahmet Adiller, “Bu asit yağmurları da ormanlar ve göller üzere hassas ekosistemleri ve tarım alanlarını olumsuz etkiliyor. Dış yerde korunma lakin gaz maskeleri ile gerçekleştirilebilir. Günümüzde Covid-19 salgını ötürüsıyla kullanmaya alışık olduğumuz maskeler gaz kirleticileri filtreleme yeteneğine sahip değildir. İç yerde ise daha evvel de bahsetmiş olduğumiz üzere bilhassa kış aylarında meskenlerin sık havalandırılması, azot oksit düzeylerinin dış yerde bulunduğu düzeylerin üzerine çıkmasını pürüzler. Lakin bilhassa büyük kentlerde yaşayan şahıslar için bu konsantrasyonlar da uzun müddet maruz kalma durumunda daha evvel bahsetmiş olduğumiz kronik sıhhat meselelerinin yaşanmasına sebep olabilir. Bu noktada hava temizleme aygıtlarının kullanması iç yerde azot oksit düzeylerinin düşürülmesinde kullanılabilir. Alışılmış ki bu aygıtların seçiminde güzel araştırma yapılmalı ya da uzman görüşlerini başvurulmalı.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Büyük kentlerde ve sanayi bölgelerinde gerçekleştirilen faaliyetler havadaki azot oksit düzeyinin artmasına yol açıyor. Azot oksitlerin iç yerlerde da sıkça rastlanan kirleticilerden olduğunu belirten uzmanlar, bilhassa konutların sık havalandırılmadığı kış aylarında yakıt kullanması kararında iç ortamda azot oksitlerin oluştuğunu tabir ediyor. Dr. Ahmet Adiller, azot oksite karşı global olarak fosil yakıtlar yerine yenilenebilir güç kaynaklarına yönelmenin ve iç yerlerin da sık sık havalandırılmasının tahlil olabileceğini söylüyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Etraf Sıhhati Programı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, havadaki azot oksit düzeyinin yükselme niçinleri ile tesirleri hakkında değerlendirmelerde bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.
Isınma ve güç üretimi ile oluşuyor
Öncelikle günümüzde her çeşitten çevresel kirliliğinin temel sebebinin insan faaliyetleri olduğunu kabul etmek gerektiğini belirten Dr. Ahmet Adiller, “Azot dioksit düzeylerinin de bilhassa büyük kentlerde ve sanayi bölgelerinde yükselmesinin temel niçini bu bölgelerde gerçekleştirilen faaliyetler. Azot oksitler bilhassa ısınma, ulaşım, güç üretimi üzere emellerle katı, sıvı ya da gaz yakıtların kullanılması kararında ortaya çıkan hava kirleticileridir. Kullandığımız araçlar, konutlarımızda ısınma maksadıyla kullandığımız yakıtlar, konutlarımızda kullandığımız elektrik, tükettiğimiz besinler, giysiler ve eşyalar direkt ve dolaylı olarak azot oksitlerin oluşmasına sebep oluyor.” dedi.
Ortam havalandırması hayli önemli
Azot oksitlerin yalnızca dış yerde değil, iç yerlerde da sıkça rastlanan kirleticilerden olduğunu tabir eden Dr. Ahmet Adiller, “Özellikle konutların sık havalandırılmadığı kış aylarında yemek pişirme ve ısınma üzere gayelerle yakıt kullanması kararında iç ortamda azot oksitler oluşabilirler. Günümüzde kullanılan yalıtım sistemlerinden dolayı konutlardaki konsantrasyonları dış ortama bakılırsa daha yüksek olabilir. Bu yüzden bilhassa bu periyotlarda iç ortam havalandırmasının epeyce değerli olduğunu söylemekte yarar var.” diye konuştu.
Küresel ölçekte hava kalitesi için alışkanlıklar değiştirilmeli!
Dr. Ahmet Adiller, hava kirleticilerinin oluşmasındaki asıl niçinin kentsel ve endüstriyel faaliyetler olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Bu yüzden global ölçekte hava kalitesini yükseltmek için evvela temel alışkanlıklarımızı değiştirmemiz ve tüketim düzeylerimizi azaltmamız gerekiyor. Bu tüketim bilhassa güç konusunda düşmeli. Günümüzde ısınma, ulaşım ve güç elde etmek için kullandığımız yakıtların yanması kararında atmosfere önemli ölçüde azot oksitler salınıyor. Biz güç tüketimimizi ne kadar azaltırsak, ferdî manada akaryakıt harcamamız ne kadar az olursa atmosfere salınan azot oksit ölçüsü da o ölçüde az olacaktır. Bu noktada direkt etkimizi azaltmak için elektrikli araçları tercih etmemiz bu düzeyleri azaltma konusunda kıymetli bir adım sayılabilir. Lakin kişisel manada yapabileceklerimiz çok sonlu. Başka çevresel kirliliklerin önlenmesi konusunda olduğu üzere bu hususta da global ortak tavır fazlaca kıymetli.”
Fosil yakıtlara bağımlılıktan kurtulmak gerekiyor
Özellikle gelişmiş ülkelerde dizel yakıtla çalışan eski teknolojilere sahip araçların makul bölgelere girmelerinin yasaklamaya başladığına dikkat çeken Dr. Ahmet Adiller, “Avrupa Parlamentosu ve Birleşmiş Milletler 2035-2040 senelerına kadar araçlarda ‘Sıfır Emisyon’ amacına ulaşma maksadıyla bu tıp araçların üretimini durdurma sonucu alma eşiğinde. Olağan ki bu noktada elektrikli araçların kullandığı elektrik gücünün nasıl elde edildiği bir başka tartışma konusu. Bu gücün termik santraller aracılığıyla elde ediliyor olması lakin bakılırsaceli bir ‘Sıfır Emisyon’ görünümü veriyor. Ancak bir daha de kentsel alanlardaki trafiğe bağlı bölgesel hava kirliliğinin azaltılması konusunda süreksiz bir tahlil olabilir. Güç konusunda fosil yakıtlara olan bağımlılığımızdan kurtulup yenilenebilir güç kaynaklarına yönelmek kalıcı ve global bir tahlil olacaktır.” dedi.
Uzun mühlet maruziyet teneffüs meseleleri yaratabilir
Dr. Ahmet Adiller, azot dioksitin çok zehirli bir gaz olduğunu vurguladı ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Düşük konsantrasyonlarda akut maruz kalma önemli bir sıhhat sorunu yaratmasa da süreksiz öksürük, baş ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısı üzere belirtiler gösterebilir. Konsantrasyon arttıkça sıhhat meseleleri da artar. Akut maruz kalma durumunda solunan ölçü arttıkça ortaya çıkabilecek sıhhat sıkıntıları, burun ve boğazda yavaşça tahrişten, bronşit ve zatürre üzere rahatsızlıklara hatta yüksek konsantrasyonlarda boğulmaya bağlı ölümlere kadar değişiklik gösterir. Günümüzde bilhassa açık havada ölümlere niye olabilecek düzeyde bir akut maruz kalma durumunun ihtimal dahilinde olmadığını söyleyebiliriz. Fakat düşük konsantrasyonlara bile nizamlı maruz kalınması durumunda akciğer işlevlerinde bozulmalar olabilir. Sağlıklı bireylerde uzun mühlet maruz kalma, teneffüs yolu hastalıklarına ve bilhassa astımı olan bireylerde semptomların şiddetinin artmasına yol açabilir.”
Korunmak için neler yapılabilir?
Atmosferde azot oksit konsantrasyonlarının yüksek olmasının asit yağmurlarının oluşumuna sebep olduğunu söz eden Dr. Ahmet Adiller, “Bu asit yağmurları da ormanlar ve göller üzere hassas ekosistemleri ve tarım alanlarını olumsuz etkiliyor. Dış yerde korunma lakin gaz maskeleri ile gerçekleştirilebilir. Günümüzde Covid-19 salgını ötürüsıyla kullanmaya alışık olduğumuz maskeler gaz kirleticileri filtreleme yeteneğine sahip değildir. İç yerde ise daha evvel de bahsetmiş olduğumiz üzere bilhassa kış aylarında meskenlerin sık havalandırılması, azot oksit düzeylerinin dış yerde bulunduğu düzeylerin üzerine çıkmasını pürüzler. Lakin bilhassa büyük kentlerde yaşayan şahıslar için bu konsantrasyonlar da uzun müddet maruz kalma durumunda daha evvel bahsetmiş olduğumiz kronik sıhhat meselelerinin yaşanmasına sebep olabilir. Bu noktada hava temizleme aygıtlarının kullanması iç yerde azot oksit düzeylerinin düşürülmesinde kullanılabilir. Alışılmış ki bu aygıtların seçiminde güzel araştırma yapılmalı ya da uzman görüşlerini başvurulmalı.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı