PekYakinda
Yeni Üye
Konuşurken kullanılan lisan, dişler, damak, küçük lisan, çene üzere organların tertipli olarak birbirini takip eden hareketleri gerçekleştirememesi niçiniyle artikülasyon olarak da isimlendirilen sesletim bozukluğu ortaya çıkıyor. Sesletim bozukluğunun çoğunlukla çocukluk periyodunda görüldüğünü belirten uzmanlar, çocuğun konuşma anlaşılırlığı belirlenen hudutların altında kalıyorsa uzmana başvurulması gerektiğini tabir ediyor. Uzmanlar, çocuk R yerine Y yahut Ğ çıkararak cümle kurduğunda sempatik de görünse kusurunun pekiştirilmemesini ve düzeltmesi için yanlışsız model olunmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, kimi seslerin olması gerektiği üzere çıkarılamaması formunda görülen artikülasyon sorunu hakkında değerli bilgiler ve tavsiyeler paylaştı.
Çocukluk devrinde sık karşılaşılıyor
Kimi çocuklar birtakım sesleri yanlışsız biçimde söyleyemediklerini belirten Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, “Örneğin ‘R’ harfi kimileri tarafınca ‘Y’, kimileri tarafınca ‘Ğ’ halinde çıkarılabiliyor. Birtakım yetişkinlerde de benzeri seslerin çıktığını görüyoruz. Çocukluk periyodunda sıkça karşılaştığımız ve vakit zaman yetişkinlerde de görülebilen bir ya da birden hayli sesi/harfi söyleyememe yahut yanlış söyleme durumuna sesletim yani artikülasyon bozukluğu diyoruz.” tabirlerini kullandı.
Nörolojik bozukluklar da artikülasyona yol açabiliyor
Sesletim bozukluğunun konuşurken kullanılan lisan, dişler, damak, küçük lisan, çene üzere organların olması gerektiği biçimde sistemli olarak birbirini takip eden hareketleri gerçekleştirememesi niçiniyle ortaya çıktığını tabir eden Dündar, “Bu durum yanlış öğrenme, yapısal bozukluklar, işitme pürüzü, yarık dudak-damak ve ağız-yüz anomalileri, ortodontik anomaliler, işitme kaybı, zihin manisi, nörolojik kökenli bozukluklar üzere niçinlerle ortaya çıkabiliyor.” dedi.
Konuşurken anlaşılırlığına dikkat edilmeli
Beklenilen konuşma anlaşılırlığının 2 yaşında yüzde 50, 3 yaşında yüzde 75 ve 4 yaşında ise yüzde 100 formunda olması gerektiğini vurgulayan Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, “Bu oranları düşünürken ebeveynler tarafınca değil etraftakiler tarafınca anlaşılıyor olma durumunu dikkate almalıyız. Çocuğumuzun anlaşılırlığı bu hudutların altında kalıyor ise bir uzman tarafınca değerlendirilmeli ve uygun terapi sürecine başlanmalı. Terapi sürecine girildiğinde sesletim bozukluğu terapileri öteki lisan ve konuşma bozuklukları ortasında en çok randıman alınan terapilerdendir.” diye konuştu.
Birinci kademede yinelarla pekiştirme yapılıyor
Sesletim bozukluğu terapilerinde amaç sesin hakikat üretimi için kullanılması gereken organların yanlışsız biçimde konumlanması ve beklenen hareketlerin yapılmasının sağlandığını belirten Dündar, “Bu durum işitsel, görsel, dokunsal ipuçlarıyla ya da yardımcı malzemelerle sağlanabilir. Hedeflenen ses bu yolla üretilip yenidenlarla pekiştirildikten daha sonraki evrede ise bu sesin sözcük ve cümle ortasında yanlışsız kullanması pekiştiriliyor. Son olarak ise edinilen sesin günlük konuşma ortasında genellenmesi sağlanıyor.” dedi.
Uyararak düzeltmek yerine model olunmalı
Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, ‘Ebeveynlerin burada birinci vakit içinderda yapması gereken ne kadar şirin gelse de çocuğun yanılgılı üretimlerini pekiştirmemek olmalı’ diyerek kelamlarını şöyleki tamamladı:
“Örneğin çocuğumuz “arı” yerine “ayı” diyorsa, bu durumda sıklıkla aileler de gelişebilecek diyalogların daha eğlenceli gelmesi sebebiyle çocuğun yanlışlı üretimini taklit edebilir ya da çocuk bu üretimi yaptığında eğlendiklerini çocuğa göstererek bu yanlışlı üretimi pekiştirebilirler. Bunun yerine çocuğun yanılgılı üretiminin çabucak gerisinden “Aa evet bu bir arı” üzere bir kullanımla sözcüğün gerçek haline model olunmalı. Bu noktada model olmak ile çocuğu devamlı düzeltmeye zorlamak karıştırılmamalı. Sesi hakikat biçimde edinmemiş bir çocuğu uyararak yıpratmak yerine gelecek senelerda daha büyük meselelere niye olabilecek bu bozukluğun hakikat tahliline ulaşmak için uzman dayanağına başvurulması gerekiyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, kimi seslerin olması gerektiği üzere çıkarılamaması formunda görülen artikülasyon sorunu hakkında değerli bilgiler ve tavsiyeler paylaştı.
Çocukluk devrinde sık karşılaşılıyor
Kimi çocuklar birtakım sesleri yanlışsız biçimde söyleyemediklerini belirten Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, “Örneğin ‘R’ harfi kimileri tarafınca ‘Y’, kimileri tarafınca ‘Ğ’ halinde çıkarılabiliyor. Birtakım yetişkinlerde de benzeri seslerin çıktığını görüyoruz. Çocukluk periyodunda sıkça karşılaştığımız ve vakit zaman yetişkinlerde de görülebilen bir ya da birden hayli sesi/harfi söyleyememe yahut yanlış söyleme durumuna sesletim yani artikülasyon bozukluğu diyoruz.” tabirlerini kullandı.
Nörolojik bozukluklar da artikülasyona yol açabiliyor
Sesletim bozukluğunun konuşurken kullanılan lisan, dişler, damak, küçük lisan, çene üzere organların olması gerektiği biçimde sistemli olarak birbirini takip eden hareketleri gerçekleştirememesi niçiniyle ortaya çıktığını tabir eden Dündar, “Bu durum yanlış öğrenme, yapısal bozukluklar, işitme pürüzü, yarık dudak-damak ve ağız-yüz anomalileri, ortodontik anomaliler, işitme kaybı, zihin manisi, nörolojik kökenli bozukluklar üzere niçinlerle ortaya çıkabiliyor.” dedi.
Konuşurken anlaşılırlığına dikkat edilmeli
Beklenilen konuşma anlaşılırlığının 2 yaşında yüzde 50, 3 yaşında yüzde 75 ve 4 yaşında ise yüzde 100 formunda olması gerektiğini vurgulayan Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, “Bu oranları düşünürken ebeveynler tarafınca değil etraftakiler tarafınca anlaşılıyor olma durumunu dikkate almalıyız. Çocuğumuzun anlaşılırlığı bu hudutların altında kalıyor ise bir uzman tarafınca değerlendirilmeli ve uygun terapi sürecine başlanmalı. Terapi sürecine girildiğinde sesletim bozukluğu terapileri öteki lisan ve konuşma bozuklukları ortasında en çok randıman alınan terapilerdendir.” diye konuştu.
Birinci kademede yinelarla pekiştirme yapılıyor
Sesletim bozukluğu terapilerinde amaç sesin hakikat üretimi için kullanılması gereken organların yanlışsız biçimde konumlanması ve beklenen hareketlerin yapılmasının sağlandığını belirten Dündar, “Bu durum işitsel, görsel, dokunsal ipuçlarıyla ya da yardımcı malzemelerle sağlanabilir. Hedeflenen ses bu yolla üretilip yenidenlarla pekiştirildikten daha sonraki evrede ise bu sesin sözcük ve cümle ortasında yanlışsız kullanması pekiştiriliyor. Son olarak ise edinilen sesin günlük konuşma ortasında genellenmesi sağlanıyor.” dedi.
Uyararak düzeltmek yerine model olunmalı
Lisan ve Konuşma Terapisti Hazel Ezgi Dündar, ‘Ebeveynlerin burada birinci vakit içinderda yapması gereken ne kadar şirin gelse de çocuğun yanılgılı üretimlerini pekiştirmemek olmalı’ diyerek kelamlarını şöyleki tamamladı:
“Örneğin çocuğumuz “arı” yerine “ayı” diyorsa, bu durumda sıklıkla aileler de gelişebilecek diyalogların daha eğlenceli gelmesi sebebiyle çocuğun yanlışlı üretimini taklit edebilir ya da çocuk bu üretimi yaptığında eğlendiklerini çocuğa göstererek bu yanlışlı üretimi pekiştirebilirler. Bunun yerine çocuğun yanılgılı üretiminin çabucak gerisinden “Aa evet bu bir arı” üzere bir kullanımla sözcüğün gerçek haline model olunmalı. Bu noktada model olmak ile çocuğu devamlı düzeltmeye zorlamak karıştırılmamalı. Sesi hakikat biçimde edinmemiş bir çocuğu uyararak yıpratmak yerine gelecek senelerda daha büyük meselelere niye olabilecek bu bozukluğun hakikat tahliline ulaşmak için uzman dayanağına başvurulması gerekiyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı