Pankreas kanserinde 5 soru-5 yanıt

PekYakinda

Yeni Üye
Pankreas Kanseri Farkındalık Ayı


Pankreas kanseri, dünyada kanserlere bağlı mevt niçinleri içinde 2020 yılında yaklaşık 500.000 mevtle yedinci sırada yer alıyor. Pankreas kanserinin erken periyotta belirti vermediği için tanısı sıkıntı olan bir kanser tipi olduğunu belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Süleyman Yedibela, “Pankreas kanseri tedavisinde cerrahi pek değerli. Tümörün bulunduğu yere göre cerrahi teknikler farklılık gösterebiliyor. Örneğin tümörün pankreasın başında olduğu hastalarda, ‘whipple’ tekniği kullanılıyor. Whipple, hem hastalar birebir vakitte cerrahlar için olağan olarak büyük ve güç bir ameliyat. Lakin bu alanda deneyimli grupların yaptığı ameliyatlardan daha sonra hastalar iki hafta ortasında olağan hayatlarına dönebiliyor” açıklamasında bulundu. Prof. Dr. Süleyman Yedibela, Kasım Pankreas Kanseri Farkındalık Ayı vesilesiyle hastalıkla, bilhassa de whipple tekniği ile ilgili en hayli sorulan 5 soruyu cevapladı…


1. Pankreas kanserinin niçinleri neler?




Bilimsel çalışmaların neticelerina göre pankreas kanserinin oluşumunda sigara ve ailesel olarak kansere eğilim yarattığı bilinen kimi genlerin varlığı kıymetli. Bunun yanı sıra erkeklerde ve 65 yaş üstü bireylerde pankreas kanserinin gelişim mümkünlüğü daha yüksek. Ayrıyeten kimi çalışmalar kuvvetli bir biçimde obezite ve diyabetin de pankreas kanseriyle bağlı olduğunu gösteriyor.


2. Pankreas kanserinin belirtileri neler?



Pankreas kanserinin birinci periyotlarında görülmeyen belirtiler, hastalığın ileri evrelerinde ortaya çıkmaya başlıyor. Çoklukla sarılık, kaşıntı, hazımsızlık, kilo kaybı ve ağrı formunda belirtiler görülüyor. Lakin belirtiler konusunda şunun altını çizelim: Erken evrede “ağrısız” bir sarılık gelişirse, bu evvela pankreasta bir kanser olabileceği biçiminde yorumlanır. Şayet sarılığa ağrı eşlik ediyorsa, bunun altında yatan niye sıklıkla safra kesesindeki taşlardır. Pankreasta bir kitle saptandığında, şayet makus huylu olma kuşkusu var ise bu nadiren endokrin kaynaklı bir tümör olabiliyor. Fakat temel daha sık görüleni ve birinci akla gelen, pankreasın dış salgı bezlerine bağlı olarak ortaya çıkmış hali. Bu evrede kesin teşhis için kitleden biyopsi için kesim alınarak inceleniyor ve kitlenin hücresel olarak kökeni saptanıyor. daha sonraki adımda ise kitlenin etraf doku ve damarlarla bağlantısına, öbür organlara sıçrayıp sıçramadığına bakılıyor. Şayet rastgele bir uzak metastaz yoksa ve hastalık yalnızca o bölgede hudutlu kalmışsa etraf dokularla bağına bakılırsa ameliyata uygun olup olmadığına karar veriliyor.


3. Geç teşhiste tedavi nasıl oluyor?



Belirti vermemesi niçiniyle pankreas kanserinde hastalar çoklukla kanser ilerlediğinde hastaneye başvuruyor. Geç teşhis alan bu hastalarda ise en âlâ tedavi seçeneği cerrahi. Son senelerda kemoterapide yeni casuslar da dahil maksada yönelik tedavilerde de değerli gelişmeler var. Radyoterapi ve immünoterapi üzere seçenekler de artık pankreas kanserinin tedavi planlamasında kuvvetli bir yere sahip. Bilhassa ameliyata uygun olmayan hastalar için önerilen, tümörlerin genetik incelenmesini içeren yeni jenerasyon dizileme ve gayeye yönelik tedaviler hasta faydasına gitgide daha dikkat cazip sonuçlar veriyor.

İstatistiklere bakılırsa, pankreas kanseri erken periyotta belirti vermediği için, ameliyata uygun olan evre 1’deki hastaların, evre değişmeden doktora başvurma oranları pek düşük. Bu yüzden pankreas kanserinde sistemli check-up’lar erken teşhis için kritik bir tedbir teşkil ediyor.


4. “Whipple tekniği” her hasta için uygun mu?



Tümörün nerede olduğuna nazaran cerrahi teknikler farklılık gösterebiliyor. Örneğin tümörün pankreasın başında olduğu hastalarda, “whipple” tekniği kullanılıyor. Çok sıkıntı ve komplikasyonları yüksek olan whipple tekniğinde; midenin en alt kısmı, on iki parmak bağırsağı, pankreas başı, safra kanalı ve kesesi alınıyor. Ayrıyeten bu bölgelerdeki lenf nodlarının da alınması kıymetli. Son olarak ise pankreas kanalı, safra kanalı ve mide, tekrar ince bağırsakla birleştirilerek ameliyat tamamlanıyor. Tekniğin uygulanmasına, kimi kriterler çerçevesinde hastanın durumuna bakılarak karar veriliyor. Atardamarları tutmuş hastalarda bu tekniği kullanmak için birtakım kriterlerin gözetilmesi değerli. bir daha de damarların tutulması da kimi vakit bir mahzur oluşturmuyor.


5. Pankreas ameliyatından daha sonra hastalar nelere dikkat etmeli?



Pankreasın bir kısmı alındığı için hastalarda diyabet gelişebiliyor, bu niçinle hastaların bilgilendirilmesi hayli kıymetli. Pankreas başı kimi değerli enzimlerin oluştuğu bir bölge ve bu enzimlerin yerine getirilmesi emeliyle kimi ilaç tedavilerine gereksinim duyulabilir.

Pankreas kanserinde whipple haricinde diğer bir teknik uygulanırsa, pankreas ya da bağırsak üzere bölgelerin ne derece etkilendiğine nazaran, ameliyat daha sonrasında hastaların ömürlerinde farklı kısıtlamalar gerekebilir. Tümörün evresine göre ek olarak kemoterapiden de faydalanılır.



Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı