Prof. Dr. Alptekin: ‘Sıtma riski devam ediyor’

PekYakinda

Yeni Üye
Prof. Dr. Davut Alptekin, 25 Nisan Dünya Sıtma Günü ötürüsıyla yaptığı açıklamada Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafınca sıtma hastalığını denetim etmek maksadıyla dünya genelinde yürütülen başarılı çalışmalar sonucunda son senelerda değerli ilerlemeler kaydedildiğini hatırlatarak, “Bu gelişmelere karşın DSÖ’nün 2019 yılı raporuna göre 2018 yılında 228 milyon olay, 405 bin vefat geçekleştiği, 2020 yılı raporuna bakılırsa de 2019 yılında 229 milyon hadise, 409 bin vefat gerçekleştiği bildirilmiştir. Bu ölümlerin çoğunluğunu da beş yaş altı çocuklar oluşturmaktadır” dedi.

2014’TEN daha sonra YERLİ HADİSE GÖRÜLMEDİ

Türkiye’de sıtma hastalığına niye olan parazitin plasmodium vivax olduğunu kaydeden Prof. Dr. Alptekin, “Bu parazitin niye olduğu sıtma geçmişte yaygın görülen bir hastalık iken, yürütülen başarılı çalışmalar sonucunda 2010-2013 senelerında Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa’da son hadiseler görülmüş, bunların da nüks hadise olduğu bildirilmiştir. 2014 yılından daha sonra yerli hadise görülmemiştir. Tespit edilen yeni olayların yurt dışı kaynaklı olduğu bildirilmiştir.

– Hala de yurt dışı kaynaklı sıtma olayları tespit edilmektedir. Lakin ülkemizde sıtma etkenini nakleden anofel tiplerinin bulunması, iklim ve çevresel faktörler, bilhassa savaş niçiniyle Suriye’den gelen mülteci hareketleri, sıtma hadiselerinin görüldüğü ülkelere seyahat edenlerin sayısının ve ticaret ilgilerinin artması niçiniyle yurt dışı kaynaklı sıtma hadiselerinde artış görülmektedir. Ayrıyeten ülkemizin sıtmanın yayılabileceği subtropikal bölgede yer alması ve iklim değişikliği niçiniyle sıtma riski hala devam etmektedir
” diye konuştu.

“SİNEK SOKMASI niye OLABİLİR”

Sıtmanın ekseriyetle parazit taşıyan sivrisineklerin kan emmek için insanları sokmasıyla bulaşan bir hastalık olduğunu belirten Alptekin, şöyleki devam etti:

Hastalık belirtileri, hastalık taşıyan sivrisineğin sokmasından 7 ila 15 gün daha sonra ortaya çıkmakla birlikte bulguların daha uzun müddette ortaya çıkması da mümkündür. Birinci belirtileri ateş, baş ağrısı, üşüme ve kusmadır. Hastalığın tanımlanabilmesi bilhassa son senelerda olay olmaması niçiniyle bilmeden uzayabilir. Sıtma tedavisi olan bir hastalıktır. Erken teşhis edilip tedavi edildiğinde tam düzgünleşme olur. Sıtma tedavisinde parazitin alındığı bölgedeki ilaç direncine bakılırsa farklı küme ilaçlar kullanılmaktadır. Plasmodium falciparum çeşidi sıtmanın dirençli suşu tedavi edilmezse mevtle sonuçlanabilir. Sıtma tedavisinde kullanılan ilaçlar bakanlığımız tarafınca fiyatsız temin edilmektedir.

Sıtmanın görüldüğü ülkelere seyahat edenlere ikazlarda bulunan Prof. Dr. Davut Alptekin şunları söylemiş oldu:

Sıtma riski yüksek olan bölgelere seyahat edenler, hami ilaçları kullanarak kendilerini koruyabilirler. Bu ülkelerden dönüşte baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, karın ağrısı, kas ve eklem ağrısı şikayetleri olması durumunda kollayıcı ilaç kullanılmış olsa dahi en kısa müddette bir sıhhat kuruluşuna başvurulması son derece kıymetlidir. İlaç tercihi, seyahat edilen yere, vektörlere maruz kalma mühletine, parazit direnç durumuna, bulaşın düzeyine ve mevsimselliğine, kişinin yaşı ve hamile olma üzere durumlara bakılırsa değişir. Ülkemizde korunma maksatlı sıtma ilaçları bakanlığımızın Türkiye Hudut ve Kıyılar Sıhhat Genel Müdürlüğü’ne bağlı Seyahat Sıhhati Merkezlerinden fiyatsız olarak temin edilebilmektedir.

“MÜCADELEYE DEVAM EDİLMELİ”

Ülkemizde sıtma eradike edilmesine karşın vektör sivrisineklerin tehlike arz ettiğini vurgulayan Alptekin, “Zika virüsü vektörü Asya kaplan sivrisineği ülkemizde bulunmazken, Karadeniz, Trakya ve Ege bölgelerinde yerli duruma geçmiştir. Ayrıyeten bu çeşitler Uzakdoğu’da DSÖ bilgilerine bakılırsa Dank humması, sarıhumma, Zika virüsü üzere hastalıkları bulaştırarak yılda 725 bin kişinin vefatına niye olmaktadır. Dang humması 110’dan fazla ülkede görülmektedir. Her yıl dünya genelinde 50 ila 100 milyon ortası insan hastalığa yakalanmaktadır. Ayrıyeten yarım milyon kişinin hastaneye yatmasına ve her yıl yaklaşık 12 bin 500 ila 25 bin kişinin vefatına niye olmaktadır. Tüm bu niçinlerden dolayı etraf kaideleri da dikkate alınarak etrafa ve insan sıhhatine ziyan vermeden sivrisineklerle gayrete devam edilmelidir” diye konuştu.