PekYakinda
Yeni Üye
Gerçeği kıymetlendirme yetisinin bozulduğu kronik bir ruhsal bozukluk olarak tanımlanan şizofreni, yetişkinlerde olduğu üzere çocuk ve gençlerde de görülebiliyor. Bulgularının büyük oranda yetişkin yaş döneminkine benzediğini belirten uzmanlar, teşhis ve tedavisinde geç kalınması durumunda çocuğun mesken – okul – akran fonksiyonelliğinin gitgide düştüğünü vurguluyor. Uzmanlar, 5 yıl kadar sürebilen tedavi sürecinin olumsuz etkilenmemesi için tanıyı alan çocukların aile içi çatışmalar, akran istismarı ve akademik aksilikler üzere risk faktörlerinden uzak tutulmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Çocuk – Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Ali Mert Beşenek, çocukluk çağı şizofrenisi ile ilgili değerlendirmede bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.
1980’li senelerda vurgulanmaya başladı
Şizofreninin gerçeği kıymetlendirme yetisinin bozulduğu kronik bir ruhsal bozukluk olduğunu belirten Psikiyatrist Dr. Ali Mert Beşenek, “Eski devirlerde şizofreni daha fazlaca yetişkin yaş kümesinin bir hastalığı olarak kabul edilirken 1980’li senelerdan itibaren şizofreni ve kapsamındaki rahatsızlıkların çocuk ve gençlerde de görülebildiği tıp literatüründe sıkça vurgulanmaya başladı.” dedi.
Bulgular yetişkin dönemdekine benziyor
Çocuk – Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Ali Mert Beşenek, ‘Çocuk ve gençlerde şizofreni bulguları büyük oranda yetişkin yaş dönemindekine benzemekle bir arada, bulguların içeriği ve niteliği çocuğun gelişimsel periyotlarına bakılırsa epeyce çeşitli formlarda karşımıza çıkabilir.’ dedi ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Şizofreninin temelde algılama ve kanıdaki bozukluklarını kapsadığını söyleyebiliriz. Gerçekte var olmayan manzara, ses, tat ve dokunma üzere duyumların hissedilmesi (halüsinasyon – var isenı) algılamadaki bozukluklar kapsamında bedellendiriliyor. Fikir süreçlerindeki bozukluklar (sanrılar) ise birinden ziyan bakılırsaceği, takip edildiği, hakkında konuşulduğu, kamera ile izlendiği, aklına fikir sokulduğu, niyetlerinin başından çalındığı, niyetlerinin bir mecrada yayınlandığı, etrafındaki insanların tanıdıkları bireyler olmadığı üzere epeyce fazla çeşitte karşımıza çıkabiliyor ve vakit zaman çok mantıksız ve absürt inanışlar görülebiliyor.”
Ergenlikte görülme sıklığı artıyor
Çocukluk çağı şizofrenisinin daha erken yaş kümelerinde da görülebildiğini vurgulayan Beşenek, “Ancak hastalığın daha sık ortaya çıktığı ve görülme sıklığının arttığı yaş periyodu ekseriyetle ergenlik çağına denk geliyor. Hastalık ortaya çıkmadan ve teşhis konulmadan evvel de bir grup sorunlar sıklıkla hikayede mevcuttur. Toplumsal etkileşim kurmama, içine kapanıklık, duygusal tabirde azalma ve davranışsal değişiklikler örnek gösterilebilir. Bu özgül olmayan bulgular sıklıkla gözden kaçabiliyor. Ailenin de psikiyatriye başvurusu ve teşhis süreçleri ekseriyetle var isenı ve sanrıların olduğu durumlarda başlıyor.” sözlerini kullandı.
Tedavide geç kalınması çocuğun fonksiyonelliğini düşürüyor
Psikiyatri Uzmanı Ali Mert Beşenek, şizofreninin hem biyolojik tıpkı vakitte beyinle ilgili bir tabanı olduğu için teşhis ve tedavisinde geç kalınması durumunda çocuğun konut – okul – akran fonksiyonelliğinin gitgide düştüğünü vurguladı ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Hastalığın getirdiği ruhsal ve biyolojik yük artmakta, tedavisi zorlaşmakta, tam tedavi olma talihi azalmakta ve tedavi olsa bile hastalığın yine etme riski artmaktadır. Her psikiyatrik hastalık üzere şizofreninin de biyolojik, ruhsal ve toplumsal istikametinin olduğunu söyleyebiliriz. Psikososyal gerilim faktörleri, aile içi çatışmalar, akran istismarı, travmatik yaşantılar, akademik aksilikler hastalığın gidişatını ve tedavisini olumsuz etkileyebiliyor. Tanıyı alan çocukların psikososyal çerçevesinde bu olumsuz risk faktörlerinin mümkün olduğunca engellenmesi ve azaltılması amaçlanmalı.”
Tedavisi 5 yıl sürebiliyor
Şizofreni tedavisinin temelde ilaç tedavisi ile yapıldığını ve üç evrede ele alındığını belirten Beşenek, “Akut periyottaki tedavinin emeli, gerçeği değerlendirmenin bozulduğu ani ataklar ile krizlerin söndürülmesi ve kısa müddette krizlerin denetim altına alınmasıdır. Başlangıç tedavisindeki maksat ise çocuğun şizofreni bulgularının ortadan kaldırılarak fonksiyonelliğinin olağana getirilmesidir. İdame tedavisinin maksadı ise şizofreni ataklarının tekrar yeniden etmesini önlemek ve kişinin gündelik ömrünü mümkün olduğunda uygun devam ettirebilmesini sağlamaktır. Şizofreni kronik bir hastalık olduğu için tedavisi uzun periyodiktir. Tertipli psikiyatri takipleri gerektirir ve idame tedavisi ile bir arada 5 yıla yaklaşan tedavi mühletleri olabilir. Tedavinin gidişatı ve müddeti, psikiyatri takiplerinde çocuğun durumuna göre psikiyatristi tarafınca alınacak bir karardır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Çocuk – Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Ali Mert Beşenek, çocukluk çağı şizofrenisi ile ilgili değerlendirmede bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.
1980’li senelerda vurgulanmaya başladı
Şizofreninin gerçeği kıymetlendirme yetisinin bozulduğu kronik bir ruhsal bozukluk olduğunu belirten Psikiyatrist Dr. Ali Mert Beşenek, “Eski devirlerde şizofreni daha fazlaca yetişkin yaş kümesinin bir hastalığı olarak kabul edilirken 1980’li senelerdan itibaren şizofreni ve kapsamındaki rahatsızlıkların çocuk ve gençlerde de görülebildiği tıp literatüründe sıkça vurgulanmaya başladı.” dedi.
Bulgular yetişkin dönemdekine benziyor
Çocuk – Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Ali Mert Beşenek, ‘Çocuk ve gençlerde şizofreni bulguları büyük oranda yetişkin yaş dönemindekine benzemekle bir arada, bulguların içeriği ve niteliği çocuğun gelişimsel periyotlarına bakılırsa epeyce çeşitli formlarda karşımıza çıkabilir.’ dedi ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Şizofreninin temelde algılama ve kanıdaki bozukluklarını kapsadığını söyleyebiliriz. Gerçekte var olmayan manzara, ses, tat ve dokunma üzere duyumların hissedilmesi (halüsinasyon – var isenı) algılamadaki bozukluklar kapsamında bedellendiriliyor. Fikir süreçlerindeki bozukluklar (sanrılar) ise birinden ziyan bakılırsaceği, takip edildiği, hakkında konuşulduğu, kamera ile izlendiği, aklına fikir sokulduğu, niyetlerinin başından çalındığı, niyetlerinin bir mecrada yayınlandığı, etrafındaki insanların tanıdıkları bireyler olmadığı üzere epeyce fazla çeşitte karşımıza çıkabiliyor ve vakit zaman çok mantıksız ve absürt inanışlar görülebiliyor.”
Ergenlikte görülme sıklığı artıyor
Çocukluk çağı şizofrenisinin daha erken yaş kümelerinde da görülebildiğini vurgulayan Beşenek, “Ancak hastalığın daha sık ortaya çıktığı ve görülme sıklığının arttığı yaş periyodu ekseriyetle ergenlik çağına denk geliyor. Hastalık ortaya çıkmadan ve teşhis konulmadan evvel de bir grup sorunlar sıklıkla hikayede mevcuttur. Toplumsal etkileşim kurmama, içine kapanıklık, duygusal tabirde azalma ve davranışsal değişiklikler örnek gösterilebilir. Bu özgül olmayan bulgular sıklıkla gözden kaçabiliyor. Ailenin de psikiyatriye başvurusu ve teşhis süreçleri ekseriyetle var isenı ve sanrıların olduğu durumlarda başlıyor.” sözlerini kullandı.
Tedavide geç kalınması çocuğun fonksiyonelliğini düşürüyor
Psikiyatri Uzmanı Ali Mert Beşenek, şizofreninin hem biyolojik tıpkı vakitte beyinle ilgili bir tabanı olduğu için teşhis ve tedavisinde geç kalınması durumunda çocuğun konut – okul – akran fonksiyonelliğinin gitgide düştüğünü vurguladı ve kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Hastalığın getirdiği ruhsal ve biyolojik yük artmakta, tedavisi zorlaşmakta, tam tedavi olma talihi azalmakta ve tedavi olsa bile hastalığın yine etme riski artmaktadır. Her psikiyatrik hastalık üzere şizofreninin de biyolojik, ruhsal ve toplumsal istikametinin olduğunu söyleyebiliriz. Psikososyal gerilim faktörleri, aile içi çatışmalar, akran istismarı, travmatik yaşantılar, akademik aksilikler hastalığın gidişatını ve tedavisini olumsuz etkileyebiliyor. Tanıyı alan çocukların psikososyal çerçevesinde bu olumsuz risk faktörlerinin mümkün olduğunca engellenmesi ve azaltılması amaçlanmalı.”
Tedavisi 5 yıl sürebiliyor
Şizofreni tedavisinin temelde ilaç tedavisi ile yapıldığını ve üç evrede ele alındığını belirten Beşenek, “Akut periyottaki tedavinin emeli, gerçeği değerlendirmenin bozulduğu ani ataklar ile krizlerin söndürülmesi ve kısa müddette krizlerin denetim altına alınmasıdır. Başlangıç tedavisindeki maksat ise çocuğun şizofreni bulgularının ortadan kaldırılarak fonksiyonelliğinin olağana getirilmesidir. İdame tedavisinin maksadı ise şizofreni ataklarının tekrar yeniden etmesini önlemek ve kişinin gündelik ömrünü mümkün olduğunda uygun devam ettirebilmesini sağlamaktır. Şizofreni kronik bir hastalık olduğu için tedavisi uzun periyodiktir. Tertipli psikiyatri takipleri gerektirir ve idame tedavisi ile bir arada 5 yıla yaklaşan tedavi mühletleri olabilir. Tedavinin gidişatı ve müddeti, psikiyatri takiplerinde çocuğun durumuna göre psikiyatristi tarafınca alınacak bir karardır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı