PekYakinda
Yeni Üye
Büyüme kavramının beden boyutlarının artmasını, gelişimin ise biyolojik işlevlerin değişimini ve olgunlaşmasını tabir ettiğini lisana getiren Çocuk Sağılığı ve Hastalıkları Kliniği’nden Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, gelişim geriliği hakkında ikazlarda bulundu.
AKRANLARIYLA İRTİBAT KURAMAMASI GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ
Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, gelişim geriliğini biyolojik ya da çevresel şartların yetersizliği niçiniyle çocuğun toplumsal, duygusal gelişim alanlarında yaşıtlarına bakılırsa geri kalması durumu olarak tanımladı.Gelişim geriliğinde en büyük işaretin konuşma gecikmesi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Esaslı, “Boy ve kilosunun yaşıtlarından geride kalması durumu da olabilir fakat kural değildir. Gelişme geriliği toplumsal marifetlerde eksiklik, saldırganlaşma ve hırçınlık, akranlarıyla bağlantı kuramama, zihinsel alanda gerilik, kavramların, niçin-sonuç bağlantılarının, sorun çözme maharetinin gelişmemesi olarak özetlenebilir” tabirlerini kullandı.
AĞIR BESLENME BOZUKLUKLARI niye OLABİLİR
Gelişim geriliğinin niçinlerinden bahseden Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, “Genetik hastalıklar, erken doğuma ilişkin sıkıntılar, doğum tartısının düşük olması, doğumda oksijensiz kalma, menenjit, kan şekerinin düşmesi, sarılık, epilepsi, ağır beslenme bozuklukları üzere tıbbi niçinler olabilir. Çağımızda en sık görülen niye ise anne, babanın ya da çocuğun bakımıyla sorumlu kişinin gereğince uyarıcı, sağlıklı bakım sağlamamasından kaynaklanır. Bilhassa çalışan anne-babalarda çocuğun uzun mühlet değişik bilişsel etkinlikler yapmadan vakit geçirmesi, telefon-tablet bağımlılığı, akranlarıyla gereğince oynayamaması niçinler içindedır. Çocuk oyunla öğrenir, sevgi ve ilgiyle gelişmenini tamamlar, bu durumdan mahrumsa gelişme geriliği kaçınılmazdır” biçiminde konuştu.
DÜZENLİ TABİP DENETİMİ İHMAL EDİLMEMELİ
Gelişim geriliğini anne ya da babanın anlamasının yahut kabullenmesinin epeyce güç olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, şunları söylemiş oldu:
“Çoğunlukla olması gereken gelişim marifetlerini büyüdükçe tek başlarına kazanacaklarını düşünürler. En sık karşılaşılan sorun konuşma gecikmesinin, toplumsal yetkinliğinin zayıf olmasının doğal bir müddetç olduğunun sanılmasıdır. Bu niçinle birden fazla gelişme geriliği olan çocuk, geç teşhis alır. Çocuklarda gelişim bozukluğunun önlenmesinin en yeterli yolu nizamlı çocuk doktoru denetimleridir. Tabip gerekli gördüğünde çocuk nörolojisi, çocuk psikiyatristi ve gelişim uzmanı yönlendirmesi yapacaktır.”
GELİŞİMSEL TARAMA TESTLERİ UYGULANABİLİR
Gelişim geriliğinin bebeklik periyodunda de anlaşılabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Esaslı, “bu vakitte hikaye ve detaylı nörolojik muayene bedelli bilgiler sağlar. Daha ayrıntılı değerlendirmeler için ise gelişimsel tarama testleri yardımcıdır. Bayley bebek ve küçük çocuklar için gelişim ölçeği (1-42 ay arası) testi, Denver gelişimsel tarama testi (0-6 yaş), Ankara gelişim envanteri testi (0-6 yaş) ile ince motor, kaba motor, şahsi toplumsal marifet ve lisan olmak üzere dört temel gelişim alanı değerlendirilir” ifadelerini kullandı.
ERKEN TEŞHİS EPEY ÖNEMLİ
Gelişim geriliği erken teşhis aldığında bilhassa birinci yaşta, süratli bir biçimde tedavi edilebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Esaslı, “Genetik, biyolojik hastalıklar haricinde ilaç tedavisi gerektirmez. Ağır eğitim programları ve özel eğitimlerle tedaviye başlanır. Tedavide en değerli nokta çocuğun tüm hayatının ve etrafının düzenlenmesidir. Verilen eğitim, uzman yardımı, ilgi ve sevgiyle geçirilen kaliteli vakit içinde bir arada çocuktaki gelişme geriliğin süratli bir biçimde düzeldiği görülecektir” diyerek kelamlarını noktaladı.
AKRANLARIYLA İRTİBAT KURAMAMASI GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ
Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, gelişim geriliğini biyolojik ya da çevresel şartların yetersizliği niçiniyle çocuğun toplumsal, duygusal gelişim alanlarında yaşıtlarına bakılırsa geri kalması durumu olarak tanımladı.Gelişim geriliğinde en büyük işaretin konuşma gecikmesi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Esaslı, “Boy ve kilosunun yaşıtlarından geride kalması durumu da olabilir fakat kural değildir. Gelişme geriliği toplumsal marifetlerde eksiklik, saldırganlaşma ve hırçınlık, akranlarıyla bağlantı kuramama, zihinsel alanda gerilik, kavramların, niçin-sonuç bağlantılarının, sorun çözme maharetinin gelişmemesi olarak özetlenebilir” tabirlerini kullandı.
AĞIR BESLENME BOZUKLUKLARI niye OLABİLİR
Gelişim geriliğinin niçinlerinden bahseden Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, “Genetik hastalıklar, erken doğuma ilişkin sıkıntılar, doğum tartısının düşük olması, doğumda oksijensiz kalma, menenjit, kan şekerinin düşmesi, sarılık, epilepsi, ağır beslenme bozuklukları üzere tıbbi niçinler olabilir. Çağımızda en sık görülen niye ise anne, babanın ya da çocuğun bakımıyla sorumlu kişinin gereğince uyarıcı, sağlıklı bakım sağlamamasından kaynaklanır. Bilhassa çalışan anne-babalarda çocuğun uzun mühlet değişik bilişsel etkinlikler yapmadan vakit geçirmesi, telefon-tablet bağımlılığı, akranlarıyla gereğince oynayamaması niçinler içindedır. Çocuk oyunla öğrenir, sevgi ve ilgiyle gelişmenini tamamlar, bu durumdan mahrumsa gelişme geriliği kaçınılmazdır” biçiminde konuştu.
DÜZENLİ TABİP DENETİMİ İHMAL EDİLMEMELİ
Gelişim geriliğini anne ya da babanın anlamasının yahut kabullenmesinin epeyce güç olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Ferda Yapan Esaslı, şunları söylemiş oldu:
“Çoğunlukla olması gereken gelişim marifetlerini büyüdükçe tek başlarına kazanacaklarını düşünürler. En sık karşılaşılan sorun konuşma gecikmesinin, toplumsal yetkinliğinin zayıf olmasının doğal bir müddetç olduğunun sanılmasıdır. Bu niçinle birden fazla gelişme geriliği olan çocuk, geç teşhis alır. Çocuklarda gelişim bozukluğunun önlenmesinin en yeterli yolu nizamlı çocuk doktoru denetimleridir. Tabip gerekli gördüğünde çocuk nörolojisi, çocuk psikiyatristi ve gelişim uzmanı yönlendirmesi yapacaktır.”
GELİŞİMSEL TARAMA TESTLERİ UYGULANABİLİR
Gelişim geriliğinin bebeklik periyodunda de anlaşılabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Esaslı, “bu vakitte hikaye ve detaylı nörolojik muayene bedelli bilgiler sağlar. Daha ayrıntılı değerlendirmeler için ise gelişimsel tarama testleri yardımcıdır. Bayley bebek ve küçük çocuklar için gelişim ölçeği (1-42 ay arası) testi, Denver gelişimsel tarama testi (0-6 yaş), Ankara gelişim envanteri testi (0-6 yaş) ile ince motor, kaba motor, şahsi toplumsal marifet ve lisan olmak üzere dört temel gelişim alanı değerlendirilir” ifadelerini kullandı.
ERKEN TEŞHİS EPEY ÖNEMLİ
Gelişim geriliği erken teşhis aldığında bilhassa birinci yaşta, süratli bir biçimde tedavi edilebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Esaslı, “Genetik, biyolojik hastalıklar haricinde ilaç tedavisi gerektirmez. Ağır eğitim programları ve özel eğitimlerle tedaviye başlanır. Tedavide en değerli nokta çocuğun tüm hayatının ve etrafının düzenlenmesidir. Verilen eğitim, uzman yardımı, ilgi ve sevgiyle geçirilen kaliteli vakit içinde bir arada çocuktaki gelişme geriliğin süratli bir biçimde düzeldiği görülecektir” diyerek kelamlarını noktaladı.