Uzmanlar uyardı: Yalnızlığa uzak, toplumsallığa yakın olun!

PekYakinda

Yeni Üye
Ruh sıhhatinin âlâ oluşunda toplumsal etkileşimin ehemmiyetini vurgulayan uzmanlar, olaylara ve durumlara olumlu açıdan bakmanın da uygun oluşu sağladığına dikkat çekiyor. Beynin ve zihnin başka tüm organlardan epeyce daha esnek, elastik ve gelişime açık olduğunu kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, ruhun en değerli besininin toplumsallık olduğunu belirtiyor. Prof. Dr. Taş, bilhassa pandemi periyodunda oluşan hasarların olumlu toplumsal aktivitelerle, yüz yüze olumlu etkileşimlerle, insanların kendilerine ve ailelerine vakit ayırmalarıyla, hayatları için paha olarak addettiği durumlara daha epeyce kendini adamalarıyla süratlice düzelebileceğini vurguladı. Taş, yalnızlaşan ve toplumsallıktan uzaklaşan bireylerin ruh sıhhati sıkıntıları yaşamalarının kaçınılmaz olduğuna dikkat çekiyor.

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sıhhati ve Hastalıkları ABD, Psikoloji kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Cumhur Taş, toplum ruh sıhhatinin değerine ait değerlendirmede bulundu.

Zihinsel sıhhat, zihinsel yeterlilik halidir

Prof. Dr. Cumhur Taş, ruh sıhhatinin “mental health” olarak İngilizce’den Türkçe’ye çevrilen zihinsel sıhhat, zihinsel yeterlilik hali olduğunu belirterek “Beden sıhhati ile ruh sıhhatini eş manalı üzere düşünebiliriz. Birinde zihnin sağlıklı oluşu yani bir sorun yaşanmaması, başkasında ise vücudun bir sorun yaşamaması tabir edilir.” dedi.

Zihinsel sıhhat bütün vücudu denetim etmektedir

Zihinsel sıhhatin bütün vücudu denetim eden bir sistemin kilidi olduğunu söz eden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Beynimiz aracılığıyla bütün bedenimizi ilgili hormonların salgılanmasıyla motor hareketlerimizi, kalp atışımızı, heyecanımızı, coşkumuzu denetim ediyoruz. bu biçimde bir sistemi yürüten ana yapının yani zihnin yani beynin rastgele bir sorun yaşamadan çalışıyor olması bizim toplumsal olarak ahenk içerisinde toplumda sağlıklı ve memnun bir biçimde yaşamamızın en kıymetli yapı taşıdır.” diye konuştu.

Mental düzgün oluş, sorunlara tahlil üretebilmektir

Âlâ ruh sıhhati tarifinin “mental güzel oluş” olarak yabancı literatürden lisanımıza girdiğini kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Mental âlâ oluş demek, uygun sorunlar karşısında tahliller üretebilen, sıklıkla müspet ve memnunluk hissini daha ağır hayatında hisseden, yaşama karşı daha olumlu bir bakış açısı öne sürebilen ve psikopatoloji dediğimiz ruh sıhhatini bozan meselelerden uzak bir hayat sürebilmek manasına gelmektedir.” diye konuştu.

Yeterli ruh sıhhati için emek ve ilgi gerekiyor

Ruh sıhhatinin düzgün olması için tavsiyelerde de bulunan Prof. Dr. Cumhur Taş, ruh sıhhatinin âlâ olması için evvel vücut sıhhatinin yerinde olması gerektiğini kaydederek şunları söylemiş oldu:

“Ruh sıhhatinin âlâ oluşu yani mental âlâ oluşu aslında bir çiçeğin sulanmasına ya da bir bilgisayarın daima açık kalmasına benzetiyorum. Ömürde bir şeylerin uygun olabilmesi için daima onu beslemek, yeri geldiğinde küçük sıkıntılar çıkarttığında ilgilenmek, daha uygun hissetmesi için elimizden geleni yapmak gerekir. Vücut sıhhatini korumak için sağlıklı yaşamaya itina göstermek gerekir. Şeker hastalığı, tansiyon rahatsızlığı, kalp rahatsızlıklarından korunmak için etkin spor yapıyoruz, diyetimize dikkat ediyoruz, gerilimli durumlardan uzak durmaya çalışıyoruz. Bunlar vücudumuzun yeterli olması için yapmamız gerekenlere örneklerdir.”

Beyni de dinlendirmek gerekiyor

Zihinsel sıhhat ne kadar düzgünse bu sistemi yönettiği için bedensel sıhhatin da ona paralel biçimde yeterli olduğunu kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Ruh sıhhatimizin âlâ olması için de beynimizin çalıştığı devirleri ve dinlendirdiğimiz periyotları birbirinden ayırt etmemiz gerekiyor. Daima düşünen ve çalışan bir beyin daima ısınan bir bilgisayar üzere arıza çıkartmaya mahkumdur. Bu eksende bakınca kesinlikle boş vakit etkinliklerini yeterli planlamak lazım. hayatınızda paha olarak addettiğiniz mevzulara kendinizi adamamız lazım. Kıymet olarak addettiğiniz şey aile ise aileye kendinizi adamak ve bununla ilgili aktiviteler yapılması gerekiyor. Paha olarak addettiğiniz şey düzgünlük yapmak, insanlara yardımcı olmak ise bunlarla ilgili aktivitede bulunmak ve çalışmalar yapmak gerekiyor. Kişinin paha olarak addettiği şey başarılı olmaksa muvaffakiyet yolunda kendini adamak ve bununla ilgili çalışma yapmak ruh sıhhatine daima olumlu gelecek şeylerdir.” diye konuştu.

Meseleleri kartopu haline getirmektense olumlu bakmayı öğrenmek gerekiyor…

Ruh sıhhati bozukluklarında yüklü olarak telaşın öne çıktığını tabir eden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Gelecekle ilgili olumsuz beklentiler kelam konusudur ve bu olumsuz beklentiler ruh sıhhatini çabucak her vakit olumsuz tesirler. halbuki geleceğin ne getireceğini hiç birimiz bilemiyoruz. Bu durumda olumsuz beklentiler silsilesiyle meseleleri kartopu haline getirmektense olaylara olumlu bakmaya devam etmek, zihnimizi boşaltabilecek aktifliklerin içerisine girmek, bakış açımızı negatiften daha müspete çevirebilmek değerlidir.” tavsiyesinde bulundu.

Toplumsallıktan uzak insanın ruh sıhhati sorunu yaşaması kaçınılmazdır

Pandemi sürecinde vücut sıhhatine yapılan yatırımların ziyadesiyle azaldığını ve aksatıldığını belirten Prof. Dr. Cumhur Taş, “Bu da ruh sıhhatimizi olumsuz etkiledi. Ayrıyeten ruhumuzun en değerli besini toplumsallıktır. Beşerlerle yüz yüze etkileşimin ve yüz yüze irtibatın azalmış olması ruh salığımızı olumsuz etkileyen en değerli faktördür. Yalnızlaşan insan, toplumsallıktan uzaklaşan insanın ruh sıhhati meseleleri yaşaması kaçınılmazdır. Zira bu biçimde duyduğunuz tek ses kendi iç sesiniz oluyor ve iç sesimiz bize her vakit güzel şeyler söylemiyor. kimi vakit daima negatif fikir üreten bir makine üzere olumsuz şeyler de üretebiliyor. İnsanlardan aldığınız geri bildirimler ya da onlarla geçirdiğiniz boş vakit aktiviteleri aslında bizim bu daima negatif düşünmeye yatkın zihin tarafımızın daha az konuşmasına ya da daha kısık sesle konuşmasına sebep oluyor. Bu da bizim ruh sıhhatimiz için ziyadesiyle olumlu bir şey.” dedi.

Pandemide depresyon ve dert bozukluğu ile baş etmek zorunda kalındı

Prof. Dr. Cumhur Taş, pandemiyle birlikte yalnızlaşan bireylerin daha fazlaca problemleriyle yüzleşmek ve artan negatif fikirler ötürüsıyla depresyon ve tasa bozukluğu üzere sıkıntılarla daha epey baş etmek zorunda kaldıklarını söylemiş oldu. Prof. Dr. Cumhur Taş, “bu vakitte bilhassa vücut sıhhatine da dikkat edilmemesi, sportif aktivitelerin azalması pandemiyle bir arada bir daha en direkt olarak ruh sıhhatimizi olumsuz etkileyen faktörlerdi.” dedi.

Pandemi hasarları kendimizi adadığımız kıymetlerle aşılabilir

Beynin ve zihnin öteki tüm organlarımızdan epey daha esnek, elastik ve gelişime açık olduğunu kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Bu elastikiyet, bu plastiklik, bu genişleme hücresel manada olağan olarak yeni hücreler gelişmesiyle değil lakin epey sağlıklı ilişkiler oluşmasıyla süratlice sağlanabiliyor. Bu sebepten ötürü pandemi periyodunda oluşan hasarlar bir daha pandemi periyodu daha sonrasında olumlu toplumsal aktivitelerle, yüz yüze olumlu etkileşimlerle, insanların kendilerine ve ailelerine vakit ayırmalarıyla, hayatları için bedel olarak addettiği durumlara daha hayli kendini adamalarıyla süratlice düzelebilecek meselelerdir.” dedi.

Yeni yaşanan olumlu olaylar, eski aksilikleri örtebilir

Prof. Dr. Cumhur Taş, ruh sıhhati sorunlarının tahminen de en olumlu taraflarından birinin yeni yaşanan olumlu olayların eski omurların olumsuz olayların üzerini örtebilmesi ve yarattığı acıyı hafifçeletebilmesi olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Cumhur Taş, “Bunun için pandemi devrinden daha sonra olumlu aktiviteler ve hareketler ile hayatınızı bir daha olumlu ve ruhsal açıdan yeterli oluş haline kavuşmuş bir formata dönüştürebilmek mümkün olabilir.” dedi.

Profesyonel dayanak alınabilir

bu vakitte ortaya çıkan sıkıntıların ve hasarların telafisi için yapılabileceklere de değinen Prof. Dr. Cumhur Taş, “Burada birinci kademe evvel ruh sıhhati bozukluğuna ulaşan sıkıntıların bir profesyonel yardım gerektirip gerektirmediğinin belirlenmesidir. Şayet ruh sıhhati meseleleriniz işlevselliğinizi bozuyorsa tek başınıza denizde çırpınmaya gerek yok. Bu mevzuda profesyonel yardım almak gerekir. Zira herkes bu pandemi sürecinden bir hasarla çıkacak ve bu hasar kimileri için tek başına tamir edilemez seviyede olabilir.” dedi.

Müzik dinlemek, ibadet etmek uygun oluş sağlıyor

Bu yardımın kimi vakit psikoterapi ile kimi vakit de bir psikiyatrist görüşmesi kararı ilaç tedavisiyle alınabileceğini kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, “bir daha davranışsal aktivasyon dediğimiz ya da günümüzde yaygın olarak kullanıma giren ve bence gelecek açısından da büyük potansiyeli olan kabul ve adanmışlık uygulamaları terapileriyle süratlice telafi edilebilir. Bu terapiler, bu uygulamalar daha hayli zihnimizi meşgul edecek olumsuz niyetlerle ilgilenmek yerine zihnimizi olumlamaya ve yeterli oluş haliyle meşgul edecek antrenmanlar içerir. Bu idmanlar kimi şahıslar için müzik dinlemektir, kimi bireyler için namaz kılmaktır, kimi bireyler için meditasyon yapmaktır, birtakım bireyler için fotoğraf çizmektir. Herkes kendini güzel hissettirecek etkinliklerini bularak bunları günün içerisine belli vakit alanlarına serpiştirmelidir.” tavsiyesinde bulundu.

Toplumsal etkileşim düzgün geliyor

her insanın zihninin olumsuz niyetler ürettiğini kaydeden Prof. Dr. Cumhur Taş, “Belki de bu olumsuz fikirlerin gün uzunluğu düşünülmesini engellemek ismine fikir saatleri oluşturmak âlâ bir strateji olarak önerilebilir. Burada bütün gün olumsuz şeyleri düşünmek yerine hayatınızla ilgili aksilikleri günün belirlediğiniz bir saatine sıkıştırmayı ve o saati düşünme saati olarak kabul etmek, öteki saatlerde de bu problemleri düşünmemek bir strateji olarak geliştirilebilir. Bunun yanında beşere düzgün gelen şey toplumsal etkileşimdir ve toplumsal etkileşiminizi size âlâ hissettiren bireylerle bir arada arttırmanızın ruh sıhhatinize olumlu tesirlerinin olacağı kesinlikle bir gerçektir.” dedi.

Kıymetlerimize sahip çıkmalıyız

“Hepimizin bu hayatta kendini adadığı kıymetleri vardır. Bu pahalar bizim pusulamız gibidir” diyen Prof. Dr. Cumhur Taş” “Pusulamıza sahip çıkarsak, kıymetlerimizin bize gösterdiği yolda kendimizi adayarak yolumuza devam edersek pandemi periyodunun yarattığı hasarlardan en kısa müddette sıyrılarak ruh sıhhatimizi olabilecek en âlâ düzeyde müdafaaya, sürdürmeye ve geliştirmeye devam ederiz.” diye konuştu.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı