PekYakinda
Yeni Üye
Çocukluk DEHB tanısı alanların 15-35’i erişkin periyotta de teşhis alabiliyor
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) çocukluk çağında başlayan ve erişkinlikte de devam edebilen bir rahatsızlık olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, çocukluk döneminde bu rahatsızlığı yaşayanların 15-35’inin erişkin dönemde de DEHB tanısı almaya devam ettiğine dikkat çekiyor. Erişkin DEHB yaygınlığının ortalama 3 civarında olduğunun öngörüldüğünü belirten Şentürk, yetişkinlerde DEHB’nin bilhassa iş hayatında verimliliği düşürdüğünü ve toplumsal ilgileri de olumsuz etkilediğini söylemiş oldu.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, Dikkat Eksikliği ve Hipekaktivite Bozukluğu (DEHB) farkındalık ayı ötürüsıyla yaptığı açıklamada yetişkinlerde DEHB ve tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.
Yetişkinlerde DEHB yaygınlığı 3 civarında
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) çocukluk çağında başlayan ve erişkinlikte de devam edebilen bir rahatsızlık olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Hiperaktivite-dürtüsellik belirtilerinin vakit içinde azalması, DEHB’nin uzun müddetler boyunca yalnızca bir çocukluk çağı hastalığı olduğunu düşündürmüştür. meğer çocukluk döneminde bu rahatsızlığı yaşayanların 15-35’i erişkin dönemde de DEHB tanısı almaya devam etmektedir. Erişkin DEHB yaygınlığının ortalama 3 civarında olduğu öngörülmektedir.” dedi.
Dikkatleri kolay dağılıyor
Yaşla birlikte DEHB belirtileri ve yol açtığı problemlerin değişim gösterdiğini kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Ergenlik döneminde çoklukla önce hiperaktivite daha sonra da dürtüsellik belirtilerinde azalma görülürken dikkat eksikliği devam eder. Öte yandan erişkin dönemde DEHB belirtilerinin sıklığı ve şiddeti yaşla bir arada azalmaktadır. Erişkin dönemde dikkatin kolay dağılması yahut sürdürülmesinde güçlük başı çeken belirtidir.” dedi.
Zaman idaresi ve plan yapmada sorun yaşıyorlar
DEHB’li bireylerin yapacağı işleri hatırlamada, düzenlemede, odaklanmada, başladıkları işi bitirmede, vakit idaresinde, plan yapmada ve plana sadık kalmada kuvvetlik çektiklerini söz eden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Pek çok görevi ya da uğraşıyı birebir anda sürdürür, hangisinin daha önemli olduğuna karar vermekte güçlük çekerler ve çoklukla birçoklarını sonlandıramadan yarıda bırakırlar. Erişkinlikte hiperaktivite, kendini daha çok huzursuzluk olarak gösterir. Yerinde duramama, uzun süre oturması gereken durumlardan kaçınma, sabırsızlık, sıra bekleyememe, çok konuşma, oburlarının kelamlarını çoğunlukla kesme yahut ortaya girme, aşırı spor yapma, kurallara uymakta zorluk, makus akran ilgileri, yüksek riskli etkinliklere katılma, fevri davranışlar, öfke denetim güçlüğü, ağır nikotin, alkol ve unsur kullanması DEHB’li bireylerde çoğunlukla gözlemlediğimiz belirtilerdir.” dedi.
Meslek hayatında zorlanabiliyorlar
Uzm. Dr. Erman Şentürk, DEHB’si olan kişilerin en zorlandığı alanların başında meslek ömürlerinin geldiğini belirterek “Bu şahısların akademik olarak dilek ettikleri potansiyele ulaşamamaları daha düşük standartlı işlerde çalışmalarına niye olabilir. İş üretkenliğinde azalma, toplantılardan kolay kolay sıkılma, ilgilerini çekmeyen işlerden kaçınma, işlerini tertibe koymakta bir türlü başarılı olamama, nizamlı ve planlı çalışamama, başladıkları işleri tamamlamakta kuvvetlik çekme, daima program değiştirme ve ertelemeler, işe devamlılıkta zorlanma, sık iş değiştirme, işlerine daha fazla son verilme, yüksek riskli yeni işler kurma üzere sıkıntılar DEHB’li bireylerin meslek yaşamlarında çoğunlukla gözlenmektedir.” dedi.
Olumsuz toplumsal bağlantılar ve bellek sıkıntıları da yaşayabilirler
Sık iş değiştirme, aile içi şiddet, evlilik problemleri, ebeveynlikte tutarsız davranışlar, alkol-madde bağımlılığı, isimli meseleler (daha sık trafik cezası, sözel ve fizikî saldırganlık, mahkeme, mahpusa girme vb), olumsuz toplumsal ilişkilerin erişkin DEHB’lilerde çoğunlukla karşılaşılan toplumsal sorunlar olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Bu kişilerde dikkat sıkıntıları ve dürtüselliğe bağlı kaza ve faydalanmalar topluma göre daha sık görülmektedir. DEHB’li erişkinlerin sık yakındıkları durumlardan biri de yakın bellekle ilgili sıkıntılardır. İsimleri ve tanımları hatırlamada, ayrıntıları saklamada, sayılarla zihinsel işlem yapmada zorluk yaşadıklarından yakınırlar. Anahtar, cüzdan üzere önemli eşyaları yahut dokümanları çoğunlukla kaybetme, mailleri, önemli evrakları takip etmede güçlük gözlemlediğimiz öbür belirtilerdir.” dedi.
Çocukluk devrinde tedavi önemli
Çocukluk çağında başlayan DEHB’nin, kâfi ve yanlışsız bir biçimde tedavi edilmediği takdirde ilerleyen devirde okul, akademi, iş ve evlilik üzere birçok alanda önemli sıkıntılara yol açabileceğini kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “DEHB’si olan bireylerin genel olarak okul muvaffakiyetlerinin daha düşük olduğu, kapasitelerinin daha altında kısımlarda eğitim hayatlarına devam ettikleri, iş hayatlarında istedikleri düzeylere bir türlü ulaşamadıkları, boşanma oranlarının iki kata kadar daha yüksek olduğu ve daha az kalıcı ilişkiler kurabildikleri, yasal problemlerle daha fazla karşılaştıkları bilinmektedir. Çocukluk ya da erişkin dönemi farketmeksizin yalnızca hastalar değil çevreleri, aileleri ve ebeveynleri de kıymetli halde etkilenmektedir.” dedi.
Depresyon ve anksiyete bozuklukları görülebiliyor
Tedavi altında olan çocuklarda uzun dönemde DEHB’ye ek olarak bir başka ruhsal bozukluğun gelişme olasılığının azaldığını belirten Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Erişkin DEHB’si olan hastaların yaklaşık 80’inin en az bir kere başka bir psikiyatrik hastalık tanısı aldığını biliyoruz. Erişkin DEHB olanlarda sık görülen ek teşhisler, depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol ve husus kullanması ile ilgili bozukluklar ve antisosyal kişilik bozukluğudur. DEHB’li hastalarda eş teşhislerin tedavi sürecinde DEHB çoğunlukla gözden kaçabilmektedir.” ihtarında bulundu.
Uzm. Dr. Erman Şentürk, “yaşamın bir hayli alanını ve ömür kalitesini olumsuz etkileyen DEHB belirtilerinin tedaviyle azalma oranı yüksek olduğundan erişkin psikiyatrları tarafınca bilinmesi, tanınması ve tedavi edilmesi büyük kıymet arz etmektedir.” dedi.
İlaç ve davranışçı terapiler birlikte uygulanabiliyor
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun tedavisinde çeşitli tedavi seçenekleri bulunduğunu tabir eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Bugüne kadar yapılmış olan çalışmalarda ilaç tedavisinin en aktif tedavi biçimi olduğu görülmüştür ve tedavide en çok kullanılan ilaçlar uyarıcılar dediğimiz ilaç kümesidir. Alternatif olarak davranışçı tedaviler uygulanabilse de bu tedaviler ilaç olmadan uygulandığında kâfi derecede karşılık alınamamaktadır.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) çocukluk çağında başlayan ve erişkinlikte de devam edebilen bir rahatsızlık olduğunu kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, çocukluk döneminde bu rahatsızlığı yaşayanların 15-35’inin erişkin dönemde de DEHB tanısı almaya devam ettiğine dikkat çekiyor. Erişkin DEHB yaygınlığının ortalama 3 civarında olduğunun öngörüldüğünü belirten Şentürk, yetişkinlerde DEHB’nin bilhassa iş hayatında verimliliği düşürdüğünü ve toplumsal ilgileri de olumsuz etkilediğini söylemiş oldu.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, Dikkat Eksikliği ve Hipekaktivite Bozukluğu (DEHB) farkındalık ayı ötürüsıyla yaptığı açıklamada yetişkinlerde DEHB ve tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.
Yetişkinlerde DEHB yaygınlığı 3 civarında
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) çocukluk çağında başlayan ve erişkinlikte de devam edebilen bir rahatsızlık olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Hiperaktivite-dürtüsellik belirtilerinin vakit içinde azalması, DEHB’nin uzun müddetler boyunca yalnızca bir çocukluk çağı hastalığı olduğunu düşündürmüştür. meğer çocukluk döneminde bu rahatsızlığı yaşayanların 15-35’i erişkin dönemde de DEHB tanısı almaya devam etmektedir. Erişkin DEHB yaygınlığının ortalama 3 civarında olduğu öngörülmektedir.” dedi.
Dikkatleri kolay dağılıyor
Yaşla birlikte DEHB belirtileri ve yol açtığı problemlerin değişim gösterdiğini kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Ergenlik döneminde çoklukla önce hiperaktivite daha sonra da dürtüsellik belirtilerinde azalma görülürken dikkat eksikliği devam eder. Öte yandan erişkin dönemde DEHB belirtilerinin sıklığı ve şiddeti yaşla bir arada azalmaktadır. Erişkin dönemde dikkatin kolay dağılması yahut sürdürülmesinde güçlük başı çeken belirtidir.” dedi.
Zaman idaresi ve plan yapmada sorun yaşıyorlar
DEHB’li bireylerin yapacağı işleri hatırlamada, düzenlemede, odaklanmada, başladıkları işi bitirmede, vakit idaresinde, plan yapmada ve plana sadık kalmada kuvvetlik çektiklerini söz eden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Pek çok görevi ya da uğraşıyı birebir anda sürdürür, hangisinin daha önemli olduğuna karar vermekte güçlük çekerler ve çoklukla birçoklarını sonlandıramadan yarıda bırakırlar. Erişkinlikte hiperaktivite, kendini daha çok huzursuzluk olarak gösterir. Yerinde duramama, uzun süre oturması gereken durumlardan kaçınma, sabırsızlık, sıra bekleyememe, çok konuşma, oburlarının kelamlarını çoğunlukla kesme yahut ortaya girme, aşırı spor yapma, kurallara uymakta zorluk, makus akran ilgileri, yüksek riskli etkinliklere katılma, fevri davranışlar, öfke denetim güçlüğü, ağır nikotin, alkol ve unsur kullanması DEHB’li bireylerde çoğunlukla gözlemlediğimiz belirtilerdir.” dedi.
Meslek hayatında zorlanabiliyorlar
Uzm. Dr. Erman Şentürk, DEHB’si olan kişilerin en zorlandığı alanların başında meslek ömürlerinin geldiğini belirterek “Bu şahısların akademik olarak dilek ettikleri potansiyele ulaşamamaları daha düşük standartlı işlerde çalışmalarına niye olabilir. İş üretkenliğinde azalma, toplantılardan kolay kolay sıkılma, ilgilerini çekmeyen işlerden kaçınma, işlerini tertibe koymakta bir türlü başarılı olamama, nizamlı ve planlı çalışamama, başladıkları işleri tamamlamakta kuvvetlik çekme, daima program değiştirme ve ertelemeler, işe devamlılıkta zorlanma, sık iş değiştirme, işlerine daha fazla son verilme, yüksek riskli yeni işler kurma üzere sıkıntılar DEHB’li bireylerin meslek yaşamlarında çoğunlukla gözlenmektedir.” dedi.
Olumsuz toplumsal bağlantılar ve bellek sıkıntıları da yaşayabilirler
Sık iş değiştirme, aile içi şiddet, evlilik problemleri, ebeveynlikte tutarsız davranışlar, alkol-madde bağımlılığı, isimli meseleler (daha sık trafik cezası, sözel ve fizikî saldırganlık, mahkeme, mahpusa girme vb), olumsuz toplumsal ilişkilerin erişkin DEHB’lilerde çoğunlukla karşılaşılan toplumsal sorunlar olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Bu kişilerde dikkat sıkıntıları ve dürtüselliğe bağlı kaza ve faydalanmalar topluma göre daha sık görülmektedir. DEHB’li erişkinlerin sık yakındıkları durumlardan biri de yakın bellekle ilgili sıkıntılardır. İsimleri ve tanımları hatırlamada, ayrıntıları saklamada, sayılarla zihinsel işlem yapmada zorluk yaşadıklarından yakınırlar. Anahtar, cüzdan üzere önemli eşyaları yahut dokümanları çoğunlukla kaybetme, mailleri, önemli evrakları takip etmede güçlük gözlemlediğimiz öbür belirtilerdir.” dedi.
Çocukluk devrinde tedavi önemli
Çocukluk çağında başlayan DEHB’nin, kâfi ve yanlışsız bir biçimde tedavi edilmediği takdirde ilerleyen devirde okul, akademi, iş ve evlilik üzere birçok alanda önemli sıkıntılara yol açabileceğini kaydeden Uzm. Dr. Erman Şentürk, “DEHB’si olan bireylerin genel olarak okul muvaffakiyetlerinin daha düşük olduğu, kapasitelerinin daha altında kısımlarda eğitim hayatlarına devam ettikleri, iş hayatlarında istedikleri düzeylere bir türlü ulaşamadıkları, boşanma oranlarının iki kata kadar daha yüksek olduğu ve daha az kalıcı ilişkiler kurabildikleri, yasal problemlerle daha fazla karşılaştıkları bilinmektedir. Çocukluk ya da erişkin dönemi farketmeksizin yalnızca hastalar değil çevreleri, aileleri ve ebeveynleri de kıymetli halde etkilenmektedir.” dedi.
Depresyon ve anksiyete bozuklukları görülebiliyor
Tedavi altında olan çocuklarda uzun dönemde DEHB’ye ek olarak bir başka ruhsal bozukluğun gelişme olasılığının azaldığını belirten Uzm. Dr. Erman Şentürk, “Erişkin DEHB’si olan hastaların yaklaşık 80’inin en az bir kere başka bir psikiyatrik hastalık tanısı aldığını biliyoruz. Erişkin DEHB olanlarda sık görülen ek teşhisler, depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol ve husus kullanması ile ilgili bozukluklar ve antisosyal kişilik bozukluğudur. DEHB’li hastalarda eş teşhislerin tedavi sürecinde DEHB çoğunlukla gözden kaçabilmektedir.” ihtarında bulundu.
Uzm. Dr. Erman Şentürk, “yaşamın bir hayli alanını ve ömür kalitesini olumsuz etkileyen DEHB belirtilerinin tedaviyle azalma oranı yüksek olduğundan erişkin psikiyatrları tarafınca bilinmesi, tanınması ve tedavi edilmesi büyük kıymet arz etmektedir.” dedi.
İlaç ve davranışçı terapiler birlikte uygulanabiliyor
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun tedavisinde çeşitli tedavi seçenekleri bulunduğunu tabir eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Bugüne kadar yapılmış olan çalışmalarda ilaç tedavisinin en aktif tedavi biçimi olduğu görülmüştür ve tedavide en çok kullanılan ilaçlar uyarıcılar dediğimiz ilaç kümesidir. Alternatif olarak davranışçı tedaviler uygulanabilse de bu tedaviler ilaç olmadan uygulandığında kâfi derecede karşılık alınamamaktadır.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı