Üstün Lig bakılırsan Şampiyonluk Yaşayan Anadolu Efsaneleri İflasta

BOTR

Aktif Üye
AJANSSPOR – İNCELEME

Futbol ve borç denilince akla evvel dört büyük kulüpler geliyor. Onların ne kadar makus yönetildiği daima olumsuz tenkit konusu oluyor. Evet, büyük kulüpler ekonomik ve sportif manada harika yönetilmiyor lakin bir daha de sahip oldukları büyük potansiyel yardımıyla âlâ berbat ayakta kalmayı beceriyorlar. Pekala Anadolu kulüpleri? Biroldukca kulüp kapandı yahut kapanmakla yüz yüze geldi. Anadolu’daki kulüplerin genel heyetlerinde ne oluyor, ne bitiyor medya hayli yakından takip etmiyor. Lakin kulüp battığında küçük bir haber konusu oluyor, o kadar.


5. şampiyon Bursa, futbolu bırakan topçu alıyor

Futbola 1.5 yıl orta veren Özer Hurmacı, geri dönme sonucu aldı. Nereye? 5. şampiyon olarak ismini tarihe yazdıran Bursaspor’a… Altyapısından Ozan Tufan’dan Enes Ünal’a, Zeki Çelik’ten Altay Bayındır’a, Serdar Muhterem’den Okan Yılmaz’a, Sercan Yıldırım’dan Volkan Şen’e kadar biroldukça oyuncu yetiştiren Bursaspor, TFF 2. Lig’de hayatta kalma savaşı verirken, futbolu bırakmış bir isimden medet umar hale geldi. TFF 2. Lig’de 16. sırada yer alan ve kümede kalma savaşı veren Bursaspor’un 1 milyar 58 milyon borcu bulunuyor.


Anadolu’nun birinci yıldızı Eskişehir iflasa doğru

1960’larda Türk futbolunun en önde gelen kulüplerinden olan; Fethi Heper üzere üniversiteli futbolcuların öncülüğünde şampiyonluk uğraşı veren Eskişehirspor da bugün TFF 3. Lig 1. Küme’de son sırada yer alıyor. Yakın vakit içinderda Alper Potuk, Tarık Çamdal ve Erkan Varlıklı üzere parlayan yıldızlardan büyük bonservis gelirleri elde etse de idare zaafları niçiniyle kulüp bugün batma noktasında. Başka kulüplere olan borçlardan ötürü transfer yasakları yiyor daima. Transfer yasakları ve puan silme cezaları alan Eskişehirspor’un borcu 300 milyon lira civarında.


Borçsuzluğuyla övünen Gençlerbirliği çöküşte

İlhan Cavcav’ın 40 yıllık başkanlık periyodunda borçsuz tek kulüp olarak nam salan ve bir iki dönemlik istisnalar haricinde Harika Lig’in gediklilerinden olan Gençlerbirliği de bugün can çekişen kulüplerden. Cavcav’ın vefatından daha sonra oğlu Murat Cavcav’ın koltuğa oturmasıyla çöküş başladı. Kulüp kısa müddette borçlu hale geldi. Cavcav idarelerinde uzun yıllar bulunan Niyazi Akdaş bugün kulübün lideri. Kulübü düze çıkartabilecek mi, merak konusu. Vakit zaman Gençlerbirliği’nin şirketleştirilip satılacağı argümanları da ortaya atıldı. TFF 1. Lig’de son sırada bulunan Gençlerbirliği’nin toplam 200 milyon lira borcu bulunuyor.


İlk şirket kulüp Malatya 2. defa batma yolunda

Yeni Malatyaspor, geçen dönem Üstün Lig’deydi. Pandemi devrinde küme düşmesine karşın, TFF’nin düşmeyi kaldırması üzerine ligde devam etti. Lakin buna karşın bundan ders alamadı ve geçen dönem alt ligin yolunu tuttu. Bilhassa yabancı futbolcularla yapılan kabarık kontratlar, ödemelerin yapılmaması ve CAS’ta davaların kaybedilmesi kulübü büyük ziyanlara uğrattı. Satılan futbolculardan elde edilen gelirlerin ne biçimde kullanıldığı da muamma. Malatyaspor, 1990’larda özel şirket olan birinci futbol kulübü oldu. Ama, makus idare yüzünden kulüp kapandı. Ve bugün yerine ikame edilen Yeni Malatyaspor da baş aşağı gidiyor. TFF 1. Lig’de 16. sıradaki Yeni Malatyspor’un borcu 400 milyon TL.


Akhisar şampiyonluktan tabana vurdu

Akhisarspor, Muhteşem Lig’e geldiğinde idare biçimiyle de övgülere mazhar olan bir kulüptü. Hamza Hamzaoğlu ile ligde istikarlı bir çizgi yakaladılar. daha sonrasında grubun başına geçen Okan Buruk, Akhisarspor’u Türkiye Kupası şampiyonluğuna ulaştırdı. Buna rağmen muvaffakiyetin geldiği noktada çöküş de birlikteinde geldi. Kulüp 3 yıl üst üste lig düştü. Kulüpte son 2 yıldır daima idare hengameleri yaşanıyor. Mahkeme kapılarında sürünen kulüpte futbolcular alacakları için biroldukça defa egzersizleri boykot etti. TFF 3. Lig 3. Küme’deki Akhisarspor, sondan ikinci basamakta. Kulübün borcu 30 milyon liranın üzerinde.


Battı ismi lakin ‘Efsane Orduspor’ oldu!

26 yıl ortadan daha sonra; 2011 yılında Harika Lig’e yükselen kulüp maksat olarak 3 yılda Avrupa kupalarına iştirak koydu. Lakin 5 yılda 5 lig düşüp battı. 180 milyon lira borcu olan kulüp ‘Efsane Orduspor’ ismiyle bir daha alanlara dönmeye çalışıyor. Kulüp halihazırda kayyum idaresinde bulunuyor. 52 Orduspor idaresi geçen yıl yaptığı açıklamada, Efsane Orduspor ile birleşip yola Orduspor olarak devam etmeye hazır olduklarını duyurdu. Fakat bu davet karşılık bulmadı. Efsane Orduspor, önümüzdeki Mart ayında amatör küme maçlarına çıkarak bir daha küllerinden doğmayı hedefliyor.


Asırlık Mersin kapatıldı, daha sonra İçel oldu

Akdenizin esaslı kulüplerinden Mersin İdmanyurdu, 28 yıl ortadan daha sonra 2014’te Harika Lig’e çıkmayı başardı. Fakat yalnızca 2 dönem oynadıktan daha sonra küme düştü. Ve o da birfazlaca benzerinde olduğu üzere, tepeyi gördükten daha sonra tabana yanlışsız süratle yol aldı. 1925 yılında kurulan kulüp, ağır borç yükünü kaldıramayınca 2019’da kapanma sonucu alındı. Kulüp için açıklanan en son borç ölçüsü 77 milyon liraydı. Yola devam formülüyse bir daha bilindik oldu. İçel İdmanyurdu Kulübü, ismini Yeni Mersin İdmanyurdu Futbol AŞ olarak değiştirdi. Kulüp halihazırda 3. Lig 1. Küme’de liderlik koltuğunda oturuyor.


Kardemir Karabük’ü sodalarla bitirdiler!

Kardemir Karabükspor, fabrika ve sendikanın birlikte desteklediği bir kulüp olarak, Harika Lig’e kadar çıktı. 90’larda Üstün Lig’de kısa süren macerasıyla bir daha de sempati toplamıştı. 2000’lerde bir sefer daha Harika Lig’de geldi. Kardemir Demir Çelik Fabrikası ile Çelik-İş Sendikası’nın sağladığı kaynakla bir nevi işçi-patron el ele sloganıyla kulüp, 2010’da en üst lige kadar çıktı. 2013-14 döneminde Türkiye’yi Avrupa’da temsil etti. Lakin bu model de iflasla sonuçlandı. Kulüpte inanılmaz yolsuzluklar yaşandı. Misal, kulüp defterlerine göre 1 ayda 7 milyon 200 bin liralık soda tüketilmiş! Ki bu sayı doların 3 liralar düzeyinde gezindiği periyoda ilişkin. bir daha kayıtlara nazaran kulübe her ay 2 tır peynir alınırken 120 bin adet de yatak örtüsü alınmış! 200 milyon lirayı aşan borcu olan kulüp geçen Ekim ayında Bölgesel Amatör Lig’den de düşürüldü.


Çanlar Gaziantep ve Kayseri için çalıyor

Haberde ismi geçen kulüpler haricinde Adanaspor şirketleştikten daha sonra battı ve Ceyhanspor’un lisansıyla bir daha gayrete girişti. Göztepe üzere bir çınar amatöre kadar düştü. Karşıyaka yıllardır en alt liglerden geri dönemiyor. Manisaspor da batıp yeni isimlerle yola çıkanlardan. Bugün Muhteşem Lig’de yer alan Kayserispor, yıllar evvel küme düşmüş lakin Erciyesspor ile isim değişikliği yaparak bir daha Harika Lig’de devam etmişti. Lakin bugün kulüp, puan silme ve transfer yasağıyla Muhteşem Lig’de sıkıntı günler yaşıyor. Puan silmenin eşiğinden dönen Gaziantep FK da iflas eden Gaziantepspor’un yerine ikame edildi. Ancak büyük imkanlarla yola çıkan Gaizantep FK’da da çanlar çalmaya başladı.


Kulüplere kontrol ve yaptırımda taviz veriliyor

Türkiye futbolunun en büyük sorunu kontrol ve yaptırım düzeneğinin âlâ işletilmemesi. Kulüplerin mali açıdan makûs yönetilmesine TFF idareleri genelde ‘idare ederek’ göz yumuyor. Kulüplerin genel heyetleri da idarelere hesap sormuyor. Daima lider değiştirip, kentin mahallî kurum ve kuruluşlarından nakdî takviyelerle yol almaya çalışıyor. Lakin bu kısır döngü günün sonunda iflaslarla sonuçlanıyor. Kulüpler, sıkı bir biçimde denetlense ve uymadıkları kriterler niçiniyle odunsuz biçimde cezalandırılsa, sorunlar büyümeden önüne geçilebilir.


50 kulüp kritere uymadı 3 kere erteleme verildi

TFF idaresi geçen döneme dair yaptığı değerlendirmede Ulusal Kulüp Lisans Kriterleri’ne uymayan 50 kulüp tespit etti. Bu kulüplere direkt yaptırım uygulamak yerine tam 3 kere yeni müracaat için müddet ertelemesine gitti. Buna karşın kurallara uyamayan, Kayserispor, Erzurumspor, Denizlispor, Altay ve Yeni Malatyaspor’a 3 puan silme cezası verdi. Yeni Spor Yasası, mali ve idari açıdan kulüplere sıkı bir kontrol getiriyor.


Yeni Spor Yasası deva olacak mı, nazaranceğiz

Yasa çıkalı 6 ayı geçti. Kulüplere ahenk için aşikâr bir süre tanındı. Tüzükler değiştirilecek. daha sonrasında bakalım yeni yasa tesirini gösterip kulüpler daha disipline olacak mı? Lakin kontrol ve yaptırım düzeneği odunsuz uygulanmadıkça hiç bir yasanın manası olmuyor. Türkiye’de evvelce de kulüplerin kontrolünü hakkıyla sağlayacak yasalar ve kurumlar vardı. Fakat yasa koyucu maddeyi uygulamak yerine daima tolerans gösterdi. Günün sonunda da biroldukça kulüp battı. Batanlar isim değişikliğiyle bir daha yola çıktı. Kulüpleri batıran yöneticilerse ellerini kollarını sallayarak ortada dolaşmaya devam ediyor.